Cảm cúm và cảm lạnh khác nhau như thế nào?

I. Tổng quan về cảm cúm và cảm lạnh

1. Cảm cúm là gì?

Cảm cúm, hay còn gọi là cúm mùa, là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp do virus cúm gây ra. Có nhiều chủng virus cúm khác nhau, phổ biến nhất là cúm A và cúm B. Trong đó, cúm A thường dễ bùng phát thành dịch và có nguy cơ gây biến chứng nặng hơn.

Theo ThS.BS Phạm Hồng Quảng, Khoa Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Nội tiết Trung ương, cảm cúm thường khởi phát rất đột ngột với các triệu chứng như sốt cao, đau nhức toàn thân, mệt mỏi, ho, hắt hơi, nghẹt mũi, đau họng, đau đầu. Đặc biệt, ở những người có hệ miễn dịch yếu như người cao tuổi, người mắc bệnh mạn tính (đái tháo đường, tăng huyết áp, suy thận, bệnh tim mạch...), bệnh cúm có thể diễn tiến nặng và gây biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, suy hô hấp, nhiễm trùng huyết hoặc thậm chí suy đa tạng nếu không được điều trị kịp thời.

2. Cảm lạnh là gì?

Khác với cảm cúm, cảm lạnh là tình trạng cơ thể phản ứng với thời tiết lạnh, thay đổi môi trường đột ngột hoặc do nhiễm một số loại virus thông thường, không phải virus cúm. Cảm lạnh có triệu chứng nhẹ hơn nhiều và thường không nguy hiểm.

PGS.TS Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai cho biết: Cảm lạnh thường khiến người bệnh hơi mệt, hắt hơi nhẹ, nghẹt mũi, ho ít và gần như không sốt hoặc sốt nhẹ. Triệu chứng khởi phát từ từ và thường tự khỏi sau vài ngày mà không cần điều trị đặc hiệu. Chính vì thế, nhiều người dễ nhầm lẫn giữa cảm cúm và cảm lạnh, dẫn đến chủ quan hoặc điều trị sai cách.

II. Cảm cúm cảm lạnh khác nhau như thế nào?

Để trả lời chính xác câu hỏi "Cảm cúm cảm lạnh khác nhau như thế nào?", cần phân tích dựa trên các yếu tố: nguyên nhân, triệu chứng, mức độ nguy hiểm và cách điều trị.

1. Nguyên nhân gây bệnh

Cảm cúm là do virus cúm gây ra, thường lây lan qua đường hô hấp như ho, hắt hơi, nói chuyện hoặc tiếp xúc với bề mặt bị nhiễm virus. Trong khi đó, cảm lạnh chủ yếu do thay đổi thời tiết đột ngột, cơ thể nhiễm lạnh, hoặc do các virus nhẹ hơn gây ra, ít có khả năng gây dịch và không nguy hiểm đến tính mạng.

2. Triệu chứng lâm sàng

Sự khác biệt rõ nhất giữa cảm cúm và cảm lạnh nằm ở biểu hiện bệnh:

Cảm cúm thường khởi phát đột ngột, sốt cao trên 38 độ C, đau nhức toàn thân, mệt mỏi nhiều, ho khan, nghẹt mũi, đau đầu, chảy nước mũi, cảm giác kiệt sức. Người bệnh có thể phải nằm nghỉ vài ngày đến một tuần.

Ngược lại, cảm lạnh khởi phát từ từ, có thể chỉ mệt nhẹ, nghẹt mũi nhẹ, ho ít, không sốt hoặc sốt nhẹ. Người bệnh vẫn có thể sinh hoạt bình thường và khỏi sau 2–3 ngày mà không cần dùng thuốc đặc trị.

3. Mức độ nguy hiểm

Một điểm then chốt cần nhấn mạnh: Cảm cúm nguy hiểm hơn cảm lạnh rất nhiều. Trường hợp người bệnh có hệ miễn dịch yếu, cảm cúm có thể dẫn tới viêm phổi, suy hô hấp, nhiễm khuẩn huyết, suy tim, tổn thương gan thận, thậm chí tử vong nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Trong khi đó, cảm lạnh gần như không gây biến chứng.

Đặc biệt, theo thống kê từ các bệnh viện tuyến trung ương, những bệnh nhân cao tuổi mắc cảm cúm trên nền bệnh nền như tiểu đường, tăng huyết áp, bệnh thận mạn tính... thường có diễn tiến nặng, dễ phải nhập viện và sử dụng đến các biện pháp điều trị chuyên sâu như thở máy, lọc máu, thậm chí ECMO (hệ thống oxy hóa qua màng ngoài cơ thể).

III. Những ai cần đặc biệt lưu ý khi mắc cúm?

Không phải ai mắc cảm cúm cũng nguy hiểm, nhưng có một số nhóm người cần được theo dõi chặt chẽ vì nguy cơ biến chứng rất cao.

Đó là người cao tuổi, trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai, người mắc bệnh mạn tính như đái tháo đường, tăng huyết áp, suy tim, bệnh thận, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) và người đang điều trị ung thư hoặc có hệ miễn dịch suy yếu.

Một ví dụ thực tế được ghi nhận tại Bệnh viện Nội tiết Trung ương cho thấy, bệnh nhân nữ 88 tuổi nhập viện trong tình trạng sốt cao, ho khan, mệt mỏi. Sau khi được chẩn đoán là cảm cúm A trên nền suy thận, đái tháo đường, suy tim và tăng huyết áp, bệnh nhân đã phải điều trị tích cực bằng thuốc kháng virus, kháng sinh và các biện pháp hỗ trợ hô hấp. Nhờ phát hiện sớm và can thiệp đúng cách, sau 4 ngày, bệnh nhân đã hồi phục tốt, không cần hỗ trợ oxy.

Đây là minh chứng rõ ràng cho việc cảm cúm không được chủ quan, đặc biệt với những người thuộc nhóm nguy cơ cao.

IV. Phòng bệnh cảm cúm và cảm lạnh như thế nào cho hiệu quả?

Để không phải đối mặt với những biến chứng nguy hiểm từ cảm cúm, phòng bệnh là biện pháp then chốt và đơn giản nhất mà ai cũng có thể thực hiện.

1. Tiêm vaccine phòng cúm đầy đủ

Tiêm vaccine cúm định kỳ hằng năm là cách tốt nhất để giảm nguy cơ mắc bệnh và biến chứng. Vaccine không ngăn chặn hoàn toàn nhưng giúp bệnh nhẹ hơn nếu có mắc.

2. Giữ vệ sinh cá nhân và không gian sống

Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn. Đeo khẩu trang khi đến nơi đông người, đặc biệt vào mùa dịch. Giữ nhà cửa sạch sẽ, thông thoáng, tránh để gió lùa trực tiếp.

3. Giữ ấm cơ thể, tránh thay đổi nhiệt độ đột ngột

Nhiều trường hợp cảm lạnh bắt đầu chỉ vì tắm đêm, ngủ dưới quạt mạnh, hoặc đi ngoài trời lạnh mà không mặc đủ ấm. Việc giữ nhiệt độ cơ thể ổn định là cách đơn giản nhưng hiệu quả để ngăn cảm lạnh dẫn đến cảm cúm.

4. Tăng cường đề kháng

Dinh dưỡng đầy đủ, ngủ đủ giấc, tập luyện nhẹ nhàng thường xuyên và tránh căng thẳng kéo dài đều góp phần tăng cường sức đề kháng chống lại virus gây bệnh.

5. Chủ động đi khám khi có dấu hiệu nghi ngờ

Nếu có các dấu hiệu như sốt cao, mệt mỏi kéo dài, ho nhiều, đau đầu và đau cơ, người bệnh nên đến ngay cơ sở y tế để được khám và điều trị theo phác đồ của bác sĩ. Không nên tự ý dùng kháng sinh hay thuốc kháng virus vì có thể gây hại hoặc làm lờn thuốc.

Cảm cúm và cảm lạnh khác nhau như thế nào không chỉ là câu hỏi y khoa, mà còn là điều mỗi người dân nên hiểu rõ để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình. Trong khi cảm lạnh thường nhẹ và tự khỏi, thì cảm cúm có thể gây biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt ở người có sức đề kháng yếu. Việc nhận biết đúng triệu chứng, chủ động phòng ngừa và điều trị kịp thời sẽ giúp ngăn ngừa các rủi ro không đáng có và góp phần bảo vệ cộng đồng, đặc biệt vào mùa cúm cao điểm.

Giải pháp bảo vệ phổi toàn diện: BLcare max



BNC Medipharm - CTY TNHH TMDV Y TẾ BÌNH NGHĨA
Đơn vị nhập khẩu và phân phối thực phẩm chức năng trực tiếp từ Mỹ, Canada độc quyền phân phối tại Việt Nam.
Hotline & zalo: 0965 745 615 & 0978 307 072 &096 880 5353
Website: https://bncmedipharm.com.vn/
Địa chỉ: Tầng 1 Tòa nơ 22 KĐT Pháp Vân, phường Yên Sở, Hà Nội