Cách chăm sóc dinh dưỡng sau phẫu thuật ung thư gan

I. Ảnh hưởng của phẫu thuật ung thư gan đến chức năng gan và nhu cầu dinh dưỡng

1. Sự suy giảm tạm thời của chức năng gan

Sau phẫu thuật cắt bỏ một phần gan, cơ quan này phải đối mặt với khối lượng công việc lớn hơn so với bình thường. Người bệnh có thể gặp các triệu chứng như:

• Mệt mỏi, chán ăn.

• Rối loạn tiêu hóa: đầy bụng, khó tiêu.

• Vàng da, ứ mật.

• Rối loạn đông máu do gan chưa sản xuất đủ protein cần thiết.

Những biểu hiện này phản ánh việc gan đang trong quá trình thích nghi và hồi phục.

2. Khả năng tái tạo của gan và vai trò của dinh dưỡng sau phẫu thuật

Điều may mắn là gan có khả năng tái tạo rất mạnh mẽ. Trong vài tuần đến vài tháng, các tế bào gan mới có thể hình thành và phục hồi dần chức năng. Tuy nhiên, quá trình này chỉ diễn ra thuận lợi khi người bệnh được chăm sóc đúng cách, đặc biệt là chế độ dinh dưỡng sau phẫu thuật ung thư gan. Ăn uống khoa học không chỉ cung cấp năng lượng cho cơ thể mà còn giảm gánh nặng chuyển hóa, giúp gan nhanh chóng lấy lại sự cân bằng.

II. Nguyên tắc dinh dưỡng sau phẫu thuật ung thư gan

1. Cung cấp đủ và đúng nguồn đạm

Protein đóng vai trò quan trọng trong tái tạo mô và phục hồi chức năng gan. Người bệnh cần bổ sung đủ lượng đạm từ các nguồn dễ tiêu hóa như:

• Cá, thịt gia cầm bỏ da.

• Trứng, sữa ít béo.

• Đậu phụ và các loại đậu.

Điều cần lưu ý là không nên ăn quá nhiều đạm trong một bữa vì có thể tạo áp lực lớn cho gan. Thay vào đó, hãy chia nhỏ lượng đạm và phân bổ đều trong ngày.

2. Kiểm soát chất béo

Sau phẫu thuật, khả năng chuyển hóa chất béo của gan suy giảm, do đó việc lựa chọn chất béo lành mạnh là điều bắt buộc.

• Nên dùng: chất béo không bão hòa từ dầu ô liu, dầu mè, dầu hạt cải, cá béo (cá hồi, cá trích).

• Nên hạn chế: chất béo bão hòa từ mỡ động vật, đồ chiên rán, thực phẩm chế biến sẵn chứa chất béo trans.

Chế biến theo cách hấp, luộc hoặc nướng ở nhiệt độ thấp sẽ giúp giữ trọn dưỡng chất và dễ tiêu hóa hơn.

3. Lựa chọn tinh bột hợp lý

Tinh bột là nguồn năng lượng chính, nhưng không phải loại nào cũng tốt cho bệnh nhân ung thư gan.

• Khuyến khích: gạo lứt, yến mạch, khoai lang, bánh mì nguyên hạt – các loại có chỉ số đường huyết thấp, cung cấp năng lượng bền vững.

• Hạn chế: tinh bột tinh luyện như bánh ngọt, nước ngọt có gas, cơm trắng ăn nhiều vì dễ gây tích mỡ trong gan và rối loạn chuyển hóa.

Nếu sử dụng gạo trắng, nên kết hợp với chất xơ, đạm và rau xanh để giảm tốc độ hấp thu đường.

4. Bổ sung vitamin và khoáng chất

Vitamin và khoáng chất là “lá chắn” bảo vệ tế bào gan. Rau xanh và trái cây tươi cung cấp chất chống oxy hóa, giúp ngăn ngừa stress oxy hóa – một nguyên nhân gây tổn thương gan.

• Chọn loại quả ít ngọt như táo, cam, bưởi, kiwi.

• Ăn nguyên quả thay vì nước ép để tận dụng chất xơ, tránh tăng đường huyết nhanh.

5. Uống đủ nước

Nước giúp duy trì tuần hoàn, hỗ trợ đào thải độc tố và giảm nguy cơ táo bón. Lượng nước cần thiết tùy thuộc vào thể trạng và hướng dẫn của bác sĩ, đặc biệt trong trường hợp có phù hoặc cổ trướng.

III. Thực đơn và thói quen ăn uống giúp phục hồi tốt hơn

1. Cách ăn uống trong giai đoạn đầu

Trong những ngày đầu sau mổ, hệ tiêu hóa còn yếu nên cần ưu tiên thực phẩm mềm, loãng, dễ tiêu như:

• Cháo loãng, súp rau củ.

• Khoai nghiền, nui nấu nhừ.

• Sữa ít béo, sữa chua ít đường.

Người bệnh nên chia khẩu phần thành 5–6 bữa nhỏ mỗi ngày thay vì 3 bữa lớn. Cách ăn này giúp giảm áp lực cho gan và hạn chế cảm giác đầy bụng, buồn nôn.

2. Khi hệ tiêu hóa đã ổn định

Sau một thời gian, khi hệ tiêu hóa hồi phục, có thể tăng dần độ đặc và đa dạng món ăn để kích thích vị giác. Lưu ý:

• Giảm muối để tránh giữ nước, hạn chế huyết áp cao.

• Tránh thực phẩm cay, mặn hoặc nhiều gia vị nồng vì có thể gây kích ứng dạ dày.

• Có thể thêm gia vị tự nhiên như gừng, tỏi, rau thơm ở mức vừa phải để món ăn ngon miệng hơn.

3. Những thực phẩm và đồ uống cần tránh

• Rượu bia và đồ uống có cồn: tuyệt đối không được sử dụng, vì gây tổn thương gan nghiêm trọng.

• Cà phê, trà đặc: hạn chế, bởi chúng có thể gây mất nước, ảnh hưởng giấc ngủ và huyết áp.

• Đồ ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn: chứa nhiều chất béo trans và muối, gây gánh nặng lớn cho gan.

IV. Ý nghĩa của dinh dưỡng sau phẫu thuật đối với bệnh nhân ung thư gan

1. Giúp phục hồi và tái tạo gan

Một chế độ dinh dưỡng sau phẫu thuật hợp lý sẽ giúp gan giảm tải công việc, đồng thời thúc đẩy quá trình tái tạo tế bào mới. Nhờ đó, chức năng chuyển hóa, giải độc và tổng hợp protein sẽ dần hồi phục, giúp cơ thể khỏe mạnh trở lại.

2. Tăng cường sức đề kháng và cải thiện thể trạng

Chế độ ăn khoa học không chỉ hỗ trợ hồi phục mà còn giúp tăng sức đề kháng, phòng ngừa biến chứng sau mổ. Người bệnh có thể hạn chế tình trạng nhiễm trùng, cải thiện tình trạng mệt mỏi, nâng cao chất lượng cuộc sống.

Sau phẫu thuật, bệnh nhân ung thư gan cần đặc biệt chú ý đến chế độ ăn uống. Một kế hoạch dinh dưỡng sau phẫu thuật hợp lý – đủ đạm, kiểm soát chất béo, tinh bột thông minh, nhiều rau xanh và trái cây ít ngọt – chính là chìa khóa để phục hồi sức khỏe, tái tạo gan và ngăn ngừa biến chứng. Đồng thời, cần duy trì thói quen ăn uống khoa học: chia nhỏ bữa ăn, hạn chế muối, tránh rượu bia và thực phẩm chế biến sẵn.

Dinh dưỡng đúng cách không chỉ giúp cơ thể nhanh chóng hồi phục sau mổ mà còn là nền tảng để người bệnh cải thiện thể trạng lâu dài, nâng cao sức đề kháng và sống khỏe mạnh hơn sau khi vượt qua ung thư gan.

Giải pháp tăng cường sức khỏe, nâng cao sức đề kháng: Bi-Nutafit



BNC Medipharm - CTY TNHH TMDV Y TẾ BÌNH NGHĨA
Đơn vị nhập khẩu và phân phối thực phẩm chức năng trực tiếp từ Mỹ, Canada độc quyền phân phối tại Việt Nam.
Hotline & zalo: 0965 745 615 & 0978 307 072 &096 880 5353
Website: https://bncmedipharm.com.vn/
Địa chỉ: Tầng 1 Tòa nơ 22 KĐT Pháp Vân, phường Yên Sở, Hà Nội