5 thói quen hàng ngày có thể đẩy gan nhiễm mỡ tới ung thư và cách phòng ngừa
1. Tổng quan về gan nhiễm mỡ và nguy cơ tiến triển thành ung thư gan
1.1. Gan nhiễm mỡ là gì?
Gan nhiễm mỡ là tình trạng mỡ thừa tích tụ quá 5–10% trọng lượng gan. Có hai loại chính:
-
Gan nhiễm mỡ do rượu (AFLD): liên quan trực tiếp đến việc uống nhiều rượu bia.
-
Gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD): phổ biến hơn, xảy ra ở người ít hoặc không uống rượu, thường liên quan đến thừa cân, ít vận động và chế độ ăn uống kém lành mạnh.
Bệnh thường diễn biến âm thầm, ít triệu chứng, khiến nhiều người chủ quan. Nhưng theo thời gian, nó có thể gây tổn thương gan nghiêm trọng.
1.2. Quá trình tiến triển từ gan nhiễm mỡ đến ung thư gan
Ban đầu, mỡ tích tụ trong gan gây ra gan nhiễm mỡ đơn thuần. Nếu không thay đổi lối sống, bệnh tiến triển thành viêm gan nhiễm mỡ (NASH), dẫn đến xơ gan, suy giảm chức năng gan. Khi gan bị xơ hóa nặng, nguy cơ hình thành tế bào ác tính tăng cao, và cuối cùng có thể dẫn đến ung thư gan.
Đây là lý do vì sao việc phát hiện sớm và điều chỉnh thói quen sống đóng vai trò then chốt trong việc phòng ngừa biến chứng nguy hiểm này.
2. Thói quen làm gia tăng nguy cơ biến chứng từ gan nhiễm mỡ
2.1. Tiêu thụ nhiều đường và thực phẩm siêu chế biến
Một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến gan nhiễm mỡ tiến triển nặng là việc tiêu thụ quá nhiều đường và thực phẩm chế biến sẵn. Nước ngọt có gas, bánh kẹo, mì gói, khoai tây chiên hay đồ ăn nhanh đều chứa lượng đường tinh luyện, carbohydrate xấu và chất béo chuyển hóa gây hại.
Theo nghiên cứu, những người thường xuyên uống đồ uống có đường có nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ cao hơn tới 40%. Nếu tình trạng này kéo dài, gan bị viêm, dẫn đến xơ gan và làm tăng khả năng phát triển thành ung thư gan.
Giải pháp: Ưu tiên rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt và protein lành mạnh. Hạn chế tối đa nước ngọt, bánh kẹo công nghiệp, đồ ăn nhanh để giảm áp lực cho gan.
2.2. Không hoạt động hoặc ngồi quá nhiều
Lối sống ít vận động khiến quá trình chuyển hóa chất béo chậm lại, dẫn đến tích tụ mỡ trong gan. Dân văn phòng, tài xế, hoặc những người ngồi nhiều hàng giờ liên tục thường có nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ cao hơn.
Thiếu hoạt động thể chất không chỉ làm tăng tích tụ mỡ gan mà còn thúc đẩy viêm, từ đó làm bệnh tiến triển nhanh hơn và tiềm ẩn nguy cơ ung thư gan.
Giải pháp: Người trưởng thành nên tập luyện thể dục ít nhất 150 phút/tuần với các hoạt động vừa phải như đi bộ nhanh, đạp xe, bơi lội. Ngoài ra, nên tranh thủ đứng lên vận động nhẹ sau mỗi 1–2 giờ làm việc, đi cầu thang bộ thay vì thang máy.
2.3. Thường xuyên ăn đồ chiên rán, nhiều dầu mỡ
Đồ chiên rán và thực phẩm giàu chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa làm gan phải hoạt động quá tải. Khi hấp thụ quá nhiều “chất béo xấu”, quá trình chuyển hóa cholesterol bị rối loạn, dẫn đến viêm gan, xơ hóa và nguy cơ hình thành ung thư gan.
Giải pháp: Hãy thay thế bằng các loại chất béo tốt như dầu ô liu, dầu hạt cải, cá béo (cá hồi, cá thu), quả bơ và các loại hạt. Chế độ ăn Địa Trung Hải được nhiều chuyên gia khuyến nghị vì giúp giảm mỡ gan, kiểm soát cân nặng và cải thiện sức khỏe tim mạch.
2.4. Cân nặng dư thừa, đặc biệt ở vùng bụng
Béo bụng là một trong những yếu tố nguy cơ chính dẫn đến gan nhiễm mỡ. Lượng mỡ tích tụ ở vùng bụng thường đi kèm tình trạng kháng insulin, khiến gan dễ bị viêm và tổn thương. Nếu không kiểm soát, tình trạng này có thể dẫn đến xơ gan và cuối cùng là ung thư gan.
Giải pháp: Kiểm soát cân nặng bằng chế độ ăn cân bằng, giàu chất xơ và protein nạc. Nên giảm 5–10% trọng lượng cơ thể để thấy sự cải thiện rõ rệt về chỉ số men gan.
2.5. Uống rượu và/hoặc hút thuốc
Rượu là tác nhân gây tổn thương gan hàng đầu, kể cả khi sử dụng với lượng nhỏ. Người uống rượu thường xuyên có nguy cơ cao bị gan nhiễm mỡ, xơ gan và ung thư gan. Song song đó, thuốc lá chứa nhiều chất độc hại trực tiếp làm hỏng tế bào gan, gây viêm và suy giảm chức năng giải độc.
Giải pháp: Cách duy nhất để bảo vệ gan là bỏ thuốc lá hoàn toàn và hạn chế rượu tối đa. Nên thay thế đồ uống có cồn bằng nước lọc, trà xanh, cà phê đen không đường hoặc các loại trà thảo mộc tốt cho gan.
3. Giải pháp phòng ngừa và cải thiện tình trạng gan nhiễm mỡ
3.1. Ăn uống khoa học và cân bằng
-
Ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt.
-
Bổ sung thực phẩm giàu omega-3 như cá béo.
-
Hạn chế đường tinh luyện, thịt đỏ, thức ăn nhanh.
3.2. Duy trì vận động đều đặn
-
Tập thể dục ít nhất 30 phút/ngày, 5 ngày/tuần.
-
Kết hợp vận động nhẹ trong sinh hoạt hằng ngày để duy trì quá trình trao đổi chất.
3.3. Kiểm soát cân nặng
-
Theo dõi BMI và vòng eo thường xuyên.
-
Giảm cân từ từ, an toàn, tránh ăn kiêng cực đoan.
3.4. Tránh rượu bia và thuốc lá
-
Từ bỏ hoàn toàn thuốc lá.
-
Hạn chế rượu bia ở mức tối thiểu, ưu tiên nước lọc và đồ uống lành mạnh.
3.5. Khám sức khỏe định kỳ
-
Xét nghiệm men gan, siêu âm ổ bụng định kỳ để theo dõi diễn biến.
-
Tham khảo ý kiến bác sĩ khi có dấu hiệu bất thường như mệt mỏi, chán ăn, đau hạ sườn phải.
Gan nhiễm mỡ là bệnh lý phổ biến nhưng thường bị xem nhẹ. Nếu không thay đổi lối sống, bệnh có thể tiến triển thành viêm gan, xơ gan và cuối cùng là ung thư gan.
Để bảo vệ sức khỏe lá gan, mỗi người cần xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, duy trì vận động, kiểm soát cân nặng, tránh xa rượu bia và thuốc lá. Đồng thời, khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm và điều trị kịp thời.
Một lá gan khỏe mạnh chính là nền tảng cho một cơ thể khỏe mạnh. Việc thay đổi từ những thói quen nhỏ hằng ngày có thể tạo ra sự khác biệt lớn, giúp bạn tránh xa gan nhiễm mỡ và giảm nguy cơ mắc ung thư gan trong tương lai.
Giải pháp tăng cường khả năng giải độc, bảo vệ gan: Funadin
BNC Medipharm - CTY TNHH TMDV Y TẾ BÌNH NGHĨA
Đơn vị nhập khẩu và phân phối thực phẩm chức năng trực tiếp từ Mỹ, Canada độc quyền phân phối tại Việt Nam.
Hotline & zalo: 0965 745 615 & 0978 307 072 &096 880 5353
Website: http://bncmedipharm.com.vn
Địa chỉ: Tầng 1 Tòa nơ 22 KĐT Pháp Vân, phường Yên Sở, Hà Nội