5 loại đồ uống hàng ngày (ngoài rượu) có thể gây hại cho gan

​I. Tại sao cần quan tâm đến các loại đồ uống hại gan?

1. Gan và vai trò sống còn trong cơ thể

Gan là cơ quan đóng vai trò trung tâm trong việc thải độc, chuyển hóa chất và hỗ trợ hệ tiêu hóa. Mỗi ngày, gan làm việc không ngừng để lọc bỏ độc tố từ thực phẩm, thuốc men, môi trường và cả những thói quen ăn uống của con người. Khi gan khỏe, cơ thể hoạt động ổn định và hệ miễn dịch được bảo vệ. Tuy nhiên, gan lại rất “trầm lặng” vì không có thụ thể đau. Điều đó có nghĩa là khi gan tổn thương, chúng ta hầu như không cảm nhận được cho đến khi bệnh tiến triển nặng hơn.

Chính vì lý do này, nhiều người thường lơ là với các thói quen hằng ngày, đặc biệt là trong việc lựa chọn thức uống. Ngoài rượu bia, nguyên nhân truyền thống của các bệnh gan, còn có rất nhiều đồ uống hại gan khác mà bạn có thể đang tiêu thụ mỗi ngày nhưng không hề hay biết.

2. Nhiều đồ uống không cồn cũng đang âm thầm phá hủy gan

Một quan điểm sai lầm phổ biến là cho rằng gan chỉ bị ảnh hưởng bởi rượu. Thực tế, các loại nước ngọt, nước ép trái cây đóng chai, đồ uống năng lượng hay thậm chí là trà sữa, cà phê pha sẵn… đều có thể trở thành những đồ uống hại gan nếu sử dụng thường xuyên. Hàm lượng đường, chất phụ gia, xi-rô ngô, chất tạo ngọt nhân tạo và caffeine trong những loại thức uống này khiến gan phải hoạt động quá sức để xử lý. Về lâu dài, điều này gây ra tình trạng gan nhiễm mỡ không do rượu, viêm gan và suy giảm chức năng gan.

II. Top 5 loại đồ uống hại gan phổ biến nhưng ít ai cảnh giác

1. Nước ngọt và nước ngọt ăn kiêng 

Trong số các đồ uống hại gan phổ biến nhất hiện nay, nước ngọt và soda là nguyên nhân hàng đầu gây hại gan thận. Những loại nước giải khát này chứa lượng lớn đường fructose, đặc biệt là ở dạng si-rô ngô có hàm lượng fructose cao. Khi tiêu thụ quá mức, gan không thể xử lý hết lượng fructose, dẫn đến tích tụ mỡ trong gan. Quá trình này âm thầm phát triển thành gan nhiễm mỡ không do rượu, một trong những bệnh lý gan phổ biến nhất hiện nay, kể cả ở người không uống rượu và không thừa cân.

Ngoài ra, nhiều người tưởng rằng chuyển không uống rượu bia sang uống nước ngọt sẽ tốt hơn. Tuy nhiên, các loại chất tạo ngọt nhân tạo như aspartame hay sucralose có thể gây ra các phản ứng viêm trong tế bào gan và ảnh hưởng đến chức năng chuyển hóa. Một số nghiên cứu còn chỉ ra rằng nước ngọt không đường vẫn có thể làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ nếu sử dụng thường xuyên.

2. Đồ uống tăng lực 

Các loại đồ uống tăng lực thường được tiêu thụ với mục đích giúp tỉnh táo, tăng sự tập trung và duy trì năng lượng trong công việc. Tuy nhiên, ẩn sau lớp vỏ bóng bẩy và lời quảng cáo hấp dẫn là những mối nguy hại cho gan mà không phải ai cũng biết. Thành phần chính của chúng là caffeine liều cao, đường, cùng các hợp chất như taurine, guarana và đặc biệt là niacin là một dạng vitamin B3.

Niacin ở liều cao có thể gây độc cho gan nếu sử dụng liên tục. Đã từng có những trường hợp suy gan cấp tính được ghi nhận khi người dùng uống nhiều lon nước tăng lực mỗi ngày trong thời gian dài. Bên cạnh đó, lượng đường cao trong đồ uống này cũng làm tăng gánh nặng lên gan, thúc đẩy quá trình tích tụ mỡ và gây ra viêm gan. Do đó, đây chắc chắn là một trong những đồ uống hại gan cần được kiểm soát chặt chẽ.

3. Nước ép trái cây đóng chai 

Rất nhiều người cho rằng nước ép trái cây là lựa chọn tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, nước ép đóng chai thường đã bị loại bỏ hoàn toàn chất xơ, trong khi lại chứa lượng đường tự nhiên rất cao. Khi thiếu đi chất xơ, tốc độ hấp thụ đường vào máu tăng nhanh, khiến gan phải làm việc vất vả để chuyển hóa lượng đường đó. Ngay cả những loại nước ép 100% nguyên chất cũng không hoàn toàn an toàn nếu bạn uống mỗi ngày.

Về lâu dài, nước ép đóng chai có thể tác động tương tự như nước ngọt có gas, gây gan nhiễm mỡ không do rượu, làm tăng nguy cơ tiểu đường type 2 và các vấn đề tim mạch. Chính vì vậy, dù có vẻ “tự nhiên” và “lành mạnh”, nước ép đóng chai vẫn nên được xếp vào nhóm đồ uống hại gan nếu sử dụng không kiểm soát.

4. Cà phê và trà pha đường, xi-rô 

Cà phê và trà nguyên chất thực ra có lợi cho gan nếu được sử dụng đúng cách. Nhưng khi chúng được pha chế thêm đường, xi-rô hương vị, kem tươi hoặc topping béo ngọt, lợi ích sức khỏe gần như bị triệt tiêu. Một ly latte caramel hoặc trà sữa có thể chứa tới 30-40g đường, vượt xa lượng đường khuyến nghị mỗi ngày cho một người trưởng thành.

Lượng đường cao như vậy khiến gan phải chuyển hóa liên tục, gây ra tình trạng kháng insulin, rối loạn chuyển hóa và tích tụ mỡ. Theo thời gian, đây là nguyên nhân gây ra gan nhiễm mỡ không do rượu. Do đó, nếu bạn đang duy trì thói quen uống trà sữa hay cà phê pha sẵn hàng ngày, hãy cẩn trọng vì đó có thể là những đồ uống hại gan mà bạn không ngờ tới.

5. Sữa có hương vị và đồ uống sô cô la 

Nhiều phụ huynh tin rằng các loại sữa hương dâu, sữa sô cô la hay đồ uống dinh dưỡng đóng chai là tốt cho trẻ em. Tuy nhiên, chúng lại chứa hàm lượng đường rất cao, đôi khi còn nhiều hơn cả nước ngọt có gas. Khi trẻ em tiêu thụ thường xuyên những loại đồ uống này, gan phải xử lý lượng đường dư thừa liên tục, dẫn tới nguy cơ gan nhiễm mỡ ngay từ khi còn nhỏ.

Tình trạng đồ uống hại gan ở trẻ em đang ngày càng phổ biến, do các loại thức uống đóng hộp ngày nay được tiếp thị rầm rộ, dễ mua và dễ gây nghiện vị ngọt. Nếu không được kiểm soát, hậu quả sẽ kéo dài đến tuổi trưởng thành, gây ra các vấn đề chuyển hóa, thừa cân, rối loạn mỡ máu và nguy cơ cao mắc các bệnh lý gan mạn tính.

III. Cơ chế gan bị tổn thương do các loại đồ uống nhiều đường và chất phụ gia

1. Quá trình chuyển hóa đường fructose và tích tụ mỡ ở gan

Gan là cơ quan duy nhất trong cơ thể có thể xử lý fructose hiệu quả. Tuy nhiên, khi lượng đường này quá cao đặc biệt từ các đồ uống hại gan như nước ngọt, nước ép đóng chai, gan bắt buộc phải chuyển hóa fructose thành mỡ. Phần mỡ này không được đưa ra khỏi cơ thể mà tích tụ lại trong tế bào gan, tạo thành gan nhiễm mỡ. Quá trình này diễn ra âm thầm, không gây đau đớn nên dễ bị bỏ qua.

2. Sự tích tụ mỡ không triệu chứng 

Gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) ban đầu không có triệu chứng rõ ràng, nhưng nếu không kiểm soát, có thể tiến triển thành viêm gan, xơ gan và thậm chí là ung thư gan. Một lá gan đầy mỡ sẽ không còn khả năng thải độc hiệu quả, khiến toàn bộ cơ thể bị ảnh hưởng.

IV. Những ai cần đặc biệt cảnh giác với đồ uống hại gan?

1. Người có yếu tố nguy cơ cao

Nếu bạn đang gặp vấn đề về cân nặng, ít vận động hoặc có tiền sử tiểu đường, mỡ máu, cao huyết áp, thì việc tiêu thụ đồ uống hại gan sẽ khiến nguy cơ tổn thương gan tăng lên nhanh chóng. Đây là nhóm đối tượng cần hạn chế hoàn toàn các loại nước ngọt, trà sữa, nước tăng lực hoặc nước ép đóng chai.

2. Trẻ em và thanh thiếu niên 

Trẻ em đang trở thành đối tượng bị ảnh hưởng bởi gan nhiễm mỡ từ sớm do thói quen tiêu thụ quá nhiều sữa hương vị, sô cô la uống liền, nước trái cây ngọt hoặc trà sữa. Đây là cảnh báo mà các bậc cha mẹ cần lưu ý, vì những thói quen từ nhỏ có thể quyết định sức khỏe gan sau này của trẻ.

V. Làm sao để bảo vệ gan khỏi tác hại từ đồ uống hàng ngày?

1. Chuyển đổi từ đồ uống có đường sang nước lọc, trà thảo mộc

Nước lọc vẫn là lựa chọn tốt nhất cho gan. Bên cạnh đó, trà thảo mộc không đường, nước ép rau củ tươi có chất xơ hoặc nước dừa tươi là những lựa chọn lành mạnh hơn rất nhiều so với các đồ uống hại gan phổ biến hiện nay.

2. Đọc kỹ thành phần trước khi chọn mua bất kỳ đồ uống nào

Luôn kiểm tra lượng đường, xi-rô ngô, chất tạo ngọt và chất phụ gia trong thành phần sản phẩm. Đôi khi một sản phẩm được gắn mác “tốt cho sức khỏe” lại chứa đến 20–30g đường trong mỗi khẩu phần.

3. Xây dựng thói quen uống lành mạnh cho trẻ từ sớm

Hướng dẫn trẻ uống nước lọc, sữa không đường, hạn chế nước ngọt, sô cô la lỏng và nước trái cây đóng hộp là cách tốt nhất để bảo vệ gan của trẻ ngay từ đầu.

VI. Cẩn trọng với đồ uống hại gan là cách đơn giản để bảo vệ sức khỏe lâu dài

Gan là cơ quan âm thầm nhưng không thể thiếu để cơ thể khỏe mạnh. Để giữ gan khỏe, bạn không chỉ cần tránh rượu bia mà còn phải chủ động loại bỏ các đồ uống hại gan đang tồn tại trong chế độ ăn hằng ngày. Một sự thay đổi nhỏ trong lựa chọn thức uống hôm nay có thể giúp bạn bảo vệ gan suốt cả đời. Hãy bắt đầu từ ly nước đầu tiên mỗi ngày để bảo vệ gan của bạn khỏi các tác nhân gây bệnh.

Giải pháp thanh lọc cơ thể, bảo vệ gan toàn diện: Bi-Gmax1350



BNC Medipharm - CTY TNHH TMDV Y TẾ BÌNH NGHĨA
Đơn vị nhập khẩu và phân phối thực phẩm chức năng trực tiếp từ Mỹ, Canada độc quyền phân phối tại Việt Nam.
Hotline & zalo: 0965 745 615 & 0978 307 072 &096 880 5353
Website: https://bncmedipharm.com.vn/
Địa chỉ: Tầng 1 Tòa nơ 22 KĐT Pháp Vân, phường Yên Sở, Hà Nội