5 bài tập thở cho bệnh nhân phổi tắc nghẽn mãn tính - Có thể bạn chưa biết

Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) là một tình trạng sức khỏe ảnh hưởng đến khả năng thở của người bệnh. Các triệu chứng bao gồm thở khò khè, tức ngực, khó thở và tích tụ một lượng lớn chất nhầy trong phổi. Khi bạn luyện tập thường xuyên, các bài tập thở dưới đây có thể giúp bạn gắng sức hơn trong các hoạt động hàng ngày. Từ đó, bạn có khả năng quay lại tập thể dục, giúp bạn cảm thấy tràn đầy năng lượng hơn.

I. 5 bài tập thở cho bệnh nhân phổi tắc nghẽn mãn tính

1. Thở mím môi

Cách thở này có những lợi ích như:

- Giảm mức độ khó thở

- Giải phóng không khí mắc kẹt trong phổi

- Giúp thư giãn hơn

- Giảm các tình trạng thở ngắn, thở nông

Thực hành bài tập này 4–5 lần mỗi ngày có thể cải thiện chứng khó thở. Sau đây là cách luyện tập thở mím môi:

- Trong khi bạn đang khép kín miệng hãy hít một hơi thật sâu bằng mũi rồi đếm đến 2. Tiếp theo, bạn lặp lại thao tác này và tự nhẩm trong đầu “hít vào, 1, 2”. Hơi thở của bạn không cần quá dài, thực hiện như khi hít vào bình thường là được.

- Kế đến, bạn giữ đôi môi với tạo hình như thể bạn đang bắt đầu huýt sáo hoặc sắp thổi nến bánh sinh nhật. Động tác đó như là một cách mím môi khi thở.

- Trong lúc bạn đang giữ tư thế mím môi, thở ra từ từ và đếm đến 4. Bạn nên nhớ cố gắng không đẩy không khí ra ngoài, thay vào đó hãy thở ra từ từ qua miệng.

Mẹo tập thể dục: Thở mím môi là phương pháp tốt nhất để thực hiện các hoạt động nặng, chẳng hạn như leo cầu thang.

2. Thở phối hợp

Khi thở ngắn hoặc nông, bạn sẽ có cảm giác lo lắng và vô tình nín thở, từ đó gây khó thở. Để ngăn ngừa việc này, bạn cần luyện tập thở phối hợp với thao tác tập thể dục theo 2 bước sau:

- Bạn hít vào bằng mũi trước khi bắt đầu bài tập duỗi cơ.

- Sau đó, bạn mím môi và thở qua miệng khi đến động tác mất nhiều sức trong bài thể dục, chẳng hạn như vừa thở ra vừa gập cánh tay và nâng lên.

Mẹo tập thể dục: Bạn có thể thực hiện thở phối hợp khi tập thể dục hoặc khi cảm thấy lo lắng.

3. Thở sâu

Hít thở sâu giúp ngăn ngừa việc không khí mắc kẹt trong phổi khiến bạn khó thở. Kết quả sau khi thực hiện bài tập thở này, bạn sẽ hít thở được nhiều không khí trong lành hơn. Dưới đây là các bước tập thở sâu:

- Bạn ngồi hoặc đứng với khuỷu tay hơi ngả ra phía sau. Động tác này cho phép lồng ngực của bạn mở rộng hết mức.

- Tiếp theo, bạn hít vào thật sâu qua mũi.

- Bạn giữ lại hơi thở và nhẩm đếm đến 5.

- Cuối cùng, bạn thở ra một hơi thật chậm và dài cũng qua đường mũi cho đến khi cảm thấy toàn bộ không khí hít vào đã được giải phóng ra.

Mẹo tập thể dục: Tốt nhất bạn nên thực hiện bài tập này với các bài tập thở hàng ngày khác, thực hiện trong 10 phút mỗi lần và 3 – 4 lần mỗi ngày.

4. Tập ho khan

Khi bạn mắc bệnh COPD, chất nhầy có thể tích tụ dễ dàng hơn trong phổi. Tập ho khan (huff cough) giúp bạn ho ra chất nhầy hiệu quả mà không làm bạn cảm thấy quá mệt mỏi. Các bước tập luyện ho khan như sau:

- Bạn chọn một tư thế ngồi thoải mái rồi hít một hơi sâu hơn bình thường một chút qua miệng.

- Sau đó, bạn hoạt động cơ bụng để thổi ra không khí trong ba hơi thở và tạo ra âm thanh “ha, ha, ha”. Bạn hãy tưởng tượng giống như bạn đang thổi hà hơi vào gương.

Mẹo tập thể dục: Luyện tập kiểu ho này ít mệt hơn cơn ho bình thường và nó có thể giúp bạn không cảm thấy mệt mỏi khi ho ra chất nhầy.

5. Thở nhờ cơ hoành

Cơ hoành là một cơ quan quan trọng trong hệ hô hấp. Những người bị bệnh COPD có xu hướng phụ thuộc nhiều hơn vào các cơ phụ của cổ, vai và lưng để thở, thay vì dựa vào cơ hoành. Thở nhờ cơ hoành hoặc thở bụng giúp cơ bắp này hoạt động hiệu quả hơn. Sau đây là các bước thực hiện:

- Bạn giữ tư thế ngồi hoặc nằm ngửa với vai thư giãn, thoải mái. Sau đó, bạn đặt một tay lên ngực và để tay kia lên bụng.

- Tiếp theo, bạn hít vào một hơi qua mũi trong 2 giây, bạn sẽ cảm thấy dạ dày đang di chuyển ra ngoài. Nếu bạn thấy dạ dày căng phồng cao hơn lồng ngực nghĩa là bạn đã thực hiện đúng động tác.

- Kế đến, bạn hãy mím môi và thở ra từ từ qua miệng, một tay ấn nhẹ vào bụng. Điều này sẽ tăng cường khả năng của cơ hoành giúp giải phóng không khí.

- Lặp lại bài tập trên nếu bạn có thể tiếp tục.

5 bài tập thở cho bệnh nhân phổi tắc nghẽn mãn tính bạn nên biết

Mẹo tập thể dục: Kỹ thuật này có thể phức tạp hơn các bài tập khác, vì vậy nó phù hợp với những người thường xuyên tập thể dục. Nếu gặp khó khăn khi tập, bạn hãy liên lạc và nói chuyện với bác sĩ chuyên khoa hô hấp

II. Những điều cần lưu ý khi tập vận động

- Trong khi tập, đừng quên động tác Thở chúm môi với thời gian thở ra gấp 2 lần thời gian hít vào.

- Không nên ăn quá no trong vòng 1 - 2 giờ trước khi tập.

- Nên uống nước đủ trong lúc tập.

- Nếu cô bác tập tại các đơn vị phục hồi chức năng hô hấp, cô bác sẽ được theo dõi nhịp tim, huyết áp và lượng oxy trong máu trong lúc luyện tập.

- Nếu khó thở xuất hiện trong lúc tập: thở chậm lại, tập trung vào việc thở chúm môi với thời gian thở ra gấp đôi thời gian hít vào. Cô bác sẽ nhanh chóng có đủ oxy cần thiết cho cơ thể.
Cô bác nên ngưng tập khi xuất hiện các triệu chứng:

- Đau ngực.

- Khó thở nhiều và không cải thiện sau khi dừng lại vài phút.

- Đau chân kiểu co thắt.

- Cảm giác choáng váng, lảo đảo, vã mồ hôi.

Và nên hỏi ý kiến bác sĩ để có những lời khuyên và trợ giúp thích hợp trước khi tiếp tục tập vận động.
Tóm lại, tập thể dục và vận động đúng cách và an toàn được xem là một phương pháp chữa trị không dùng thuốc của bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính vừa rẻ tiền lại vừa hiệu quả nên được cô bác áp dụng một cách đều đặn và thường xuyên.

III. Các biện pháp đối phó với cơn khó thở

+ Chọn các tư thế đứng hoặc ngồi sao cho phần thân trên từ hông trở lên hơi cúi về phía trước, có thể tìm các điểm tựa như tường, mặt bàn, bệ gạch,... tư thế này giúp cơ hoành di chuyển dễ dàng hơn.

+ Luôn kết hợp với thở chúm môi. ở tư thế ngồi, tay nên đặt ở tư thế sao cho khuỷu tay hoặc bàn tay chống lên đầu gối hay đầu tựa vào cẳng tay. ở tư thế này, các hoạt động của các cơ hô hấp ở lồng ngực hỗ trợ tốt nhất để làm nở phổi.

1. Cơn khó thở về đêm

- Nếu bệnh nhân có cơn khó thở về đêm, thường phải thức giấc vì khó thở cần lưu ý:

Trước khi ngủ:

- Dùng thuốc giãn phế quản loại tác dụng kéo dài. Dùng nhiều gối để kê đầu cao khi ngủ.

- Đặt thuốc bơm xịt loại để cắt cơn ngay cạnh giường,trong tầm tay.Khi thức giấc vì khó thở:

- Ngồi ở cạnh mép giường với tư thế hơi cúi người ra phía trước, khuỷu tay chống gối.

- Thở chúm môi chậm rãi và điềm tĩnh cho đến khi hết khó thở.

2. Tập thể dục và luyện tập

Xây dựng chương trình luyện tập.

- Thể dục và vận động liệu pháp là một phương pháp giúp tăng cường sức khỏe và tuổi thọ. Trong BPTNMT, thể dục và vận động liệu pháp giúp bệnh nhân kiểm soát bệnh tật tốt hơn, dễ thích nghi với bệnh tật và mang lại niềm vui cho bệnh nhân.

- Các động tác đơn giản, từ nhẹ đến nặng, khi bệnh nhân cảm thấy khó thở thì dừng lại.

Các bài tập vận động:

- Đi bộ:

+ Bắt đầu bằng đi bộ một thời gian ngắn trên mặt phẳng, có thể dùng oxy nếu cần thiết. Khi có cảm giác khó thở phải dừng lại ngay.

+Khuyên bệnh nhân đi theo tốc độ của riêng mình, phù hợp với gắng sức của họ.

+Trong khi đi bách bộ cần kết hợp với bài tập thở hoành, khi hít vào bụng giãn nở to, khi thở ra bụng xẹp lại.

Lưu ý:

- Tránh những động tác thừa không cần thiết, tránh mang những vật nặng.

- Kéo dài khoảng cách đi bộ của mình theo nỗ lực tập luyện hàng ngày của bệnh nhân. Dần dần bệnh nhân sẽ thấy hài lòng vì khả năng gắng sức đã được cải thiện.

- Đặt mục tiêu hợp lý để đạt được, không nên cố gắng mọi cách để đạt được mục tiêu đó.

- Leo cầu thang :

+ Là một gắng sức thể lực nặng do vậy có thể phải thở oxy bổ sung trong quá trình leo.

+ Bệnh nhân cần bước từng bước một tay bám vào tay vịn của cầu thang để giữ thăng bằng tránh ngã.

+ Vừa leo cầu thang vừa phối hợp với thở hoành và thở chúm môi để giảm khó thở và tăng khả năng gắng sức.

+ Khi bệnh nhân cảm thấy khó thở thì dừng lại và ngồi nghỉ tại bậc hoặc chiếu nghỉ của cầu thang.

IV. Người bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính nên ăn gì cho khỏe?

1. Tăng cường đạm và chất béo

- Sử dụng các chất béo có lợi cho bệnh nhân bởi ngoài việc hạn chế làm tăng CO2 trong máu còn cung cấp năng lượng cao hơn.

- Tuy nhiên, nên sử dụng các loại chất béo có nguồn gốc từ cá, dầu thực vật, hạn chế các chất béo có nguồn gốc từ các loại gia cầm (gà, vịt...), các loại động vật có vú (lợn, bò...), các loại nội tạng động vật…

- Đối với các chất béo có chứa cholesterol (trứng, phủ tạng, mỡ động vật...) không nên dùng quá 300mg/ngày.

2. Bổ sung vitamin và khoáng chất

Người bệnh nên ăn các loại rau, củ, quả, đặc biệt là các thực phẩm có chứa nhiều vitamin A, C, E giúp tăng cường các yếu tố dinh dưỡng và thúc đẩy quá trình tiêu hóa tốt hơn, hạn chế hấp thu cholesterol, hạn chế táo bón ở bệnh nhân bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.

Trung bình, bệnh nhân cần lượng xơ 25-35mg/ngày (từ rau, củ, quả).

3. Người bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính nên uống nhiều nước

Điều này rất quan trọng với người bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính để hạn chế táo bón, giúp làm loãng đờm, tạo điều kiện cho ho khạc đờm dễ dàng (trung bình khoảng 2 - 3 lít/ngày).

Có thể sử dụng các loại nước hoa quả vừa để bổ sung nước, đồng thời bổ sung dinh dưỡng. Tuy nhiên, nếu bệnh nhân đã có biến chứng tâm phế mạn thì cần bổ sung nước vào cơ thể theo hướng dẫn của bác sĩ.

Người bệnh không nên uống nước trước hoặc trong bữa ăn.

4. Chia nhỏ bữa ăn

Tránh ăn quá no có thể gây khó thở (ăn khoảng 5-6 bữa/ngày). Thực phẩm nên được chế biến nhừ để dễ nhai, tránh để phải gắng sức khi ăn.

Nên ăn từng miếng nhỏ, nhai chậm, kĩ. Trong khi ăn vẫn có thể cho bệnh nhân thở ôxy kết hợp. Nên ngồi thẳng lưng khi ăn để hạn chế áp lực từ ổ bụng ép lên cơ hoành gây khó thở.

V. Các thực phẩm nên tránh

1. Đồ hộp, đồ khô

- Vì có lượng muối cao sẽ góp phần gây giữ nước trong cơ thể và làm tăng gánh nặng cho tim.

2. Thực phẩm, đồ uống có nhiều gas

- Các thực phẩm, đồ uống có gas cũng như những đồ ăn dễ gây sinh hơi, đầy bụng vì làm tăng thể tích dạ dày gây khó thở cho bệnh nhân.

3. Hạn chế lượng muối ăn hằng ngày

- Không nên ăn nhiều muối, nhất là khi đã có tâm phế mạn (có suy tim) bởi lượng muối cao sẽ góp phần gây giữ nước trong cơ thể và làm tăng gánh nặng cho tim.

- Dùng các loại thảo dược có hàm lượng muối thấp để làm gia vị thay thế và không nên ăn các thực phẩm có nhiều muối (đồ hộp, đồ biển, đồ khô, các thực phẩm muối sẵn…).

Trên đây chúng tôi đã giúp bạn hiểu thêm về 5 bài tập thở cho bệnh nhân phổi tắc nghẽn mãn tính bạn nên biết. Hy vọng bài viết này hữu ích cho bạn đọc trong việc chăm sóc sức khỏe của bản thân và gia đình. Cảm ơn bạn đã quan tâm, chúc bạn và gia đình luôn mạnh khỏe và hạnh phúc !

Mách Bạn : BL Care Max Tăng cường sức khỏe & bảo vệ phổi toàn diện

BLCare Max là gì?

BLCare Max là viên uống bảo vệ sức khỏe hô hấp, bảo vệ phổi trước các tác nhân gây hại và phục hồi chức năng phổi bị hư tổn, giúp phòng chống và hỗ trợ điều trị ung thư phồi và các bệnh lý về phổi như Viêm phổi, Viêm phế quản, Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), Viêm màng phổi (viêm phế mạc), Thuyên tắc phổi, Phù phổi, Xơ hóa phổi, Bệnh bụi phổi, Hội chứng suy hô hấp, Bệnh u hạt (Sarcoidosis), Hen phế quản ...

BLCare Max có tác dụng gì ?

- Tăng cường miễn dịch, chống oxy hóa, bảo vệ gốc tự do cơ thể

- Phòng chống giảm nguy cơ ung thư phổi, giúp bảo vệ phổi, phục hồi tế bào phổi bị tổn thương, hỗ trợ điều trị các bệnh lý về phổi như Viêm phổi, Viêm phế quản, Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), Viêm màng phổi (viêm phế mạc), Thuyên tắc phổi, Phù phổi, Xơ hóa phổi, Bệnh bụi phổi, Hội chứng suy hô hấp, Bệnh u hạt (Sarcoidosis), Hen phế quản ...

- Giúp long đờm, giảm ho, giảm khó thở, giúp hô hấp dễ dàng hơn

- Hỗ trợ giải độc phổi do ô nhiễm không khí, bụi, khói các hóa chất độc hại từ môi trường..

>>> Chi Tiết Sản Phẩm Xem Tại : BL Care Max Tăng cường sức khỏe & bảo vệ phổi toàn diện

Hotline tư vấn: 0962 876 060 - 0968 805 353 - 0978 307 072
_________________________-
Có thể bạn quan tâm:

>>> Bệnh Viêm Phổi - Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Cách Điều Trị

>>> Viêm Phổi Là Gì? Tổng Quan Về Bệnh Viêm Phổi

>>> Cẩm Nang Các Bệnh Thường Gặp Ở Phổi