4 bệnh về phổi phổ biến nên biết

I. Tổng quan về bệnh phổi và vai trò của phổi trong cơ thể

1. Chức năng chính của phổi trong hệ hô hấp

Phổi là cơ quan trung tâm của hệ hô hấp, chịu trách nhiệm trao đổi khí giữa cơ thể và môi trường. Khi chúng ta hít vào, không khí đi qua khí quản, ống phế quản rồi đến các túi phế nang nơi diễn ra quá trình trao đổi oxy và carbon dioxide. Nhờ đó, oxy được đưa vào máu để nuôi dưỡng tế bào, trong khi khí CO₂ được đào thải ra ngoài.

Khi bệnh phổi xảy ra, các túi khí hoặc đường dẫn khí bị viêm, tắc nghẽn hoặc xơ hóa, khiến việc hít thở trở nên khó khăn. Tình trạng thiếu oxy kéo dài có thể dẫn đến tổn thương tim, não và nhiều cơ quan quan trọng khác.

2. Vì sao bệnh phổi ngày càng phổ biến

Sự gia tăng nhanh chóng của các bệnh phổi hiện nay chủ yếu đến từ những yếu tố môi trường và lối sống. Ô nhiễm không khí, khói thuốc lá, khói bếp, bụi mịn và khí độc công nghiệp đều làm tổn hại nghiêm trọng đến mô phổi. Bên cạnh đó, việc ít vận động, chế độ dinh dưỡng nghèo nàn và hệ miễn dịch suy yếu khiến cơ thể dễ bị tấn công bởi virus, vi khuẩn gây bệnh đường hô hấp. Ngoài ra, biến đổi khí hậu, thời tiết thất thường cũng khiến tỷ lệ mắc bệnh về phổi tăng cao, đặc biệt ở người già và trẻ nhỏ.

II. Các bệnh về phổi phổ biến nhất hiện nay

1. Viêm phế quản

Viêm phế quản là tình trạng viêm nhiễm ở các ống phế quản nơi dẫn khí vào phổi. Bệnh có thể ở dạng cấp tính hoặc mạn tính. Nguyên nhân thường do nhiễm virus, vi khuẩn hoặc do hít phải khói bụi, khói thuốc, khí lạnh.

Khi bị viêm phế quản, người bệnh thường có triệu chứng ho kéo dài, ho khan hoặc có đờm, đôi khi kèm đau ngực và khó thở nhẹ. Trường hợp bệnh kéo dài trên 3 tuần hoặc có đờm lẫn máu cần đi khám ngay để được điều trị kịp thời.

Điều trị viêm phế quản tập trung vào giảm viêm, long đờm và hỗ trợ hô hấp. Người bệnh nên uống nhiều nước ấm, nghỉ ngơi, tránh khói thuốc và khói bếp. Với trường hợp do vi khuẩn, bác sĩ có thể kê kháng sinh, còn nếu do virus thì điều trị chủ yếu là hỗ trợ miễn dịch và dinh dưỡng.

2. Viêm phổi

Viêm phổi là bệnh nhiễm trùng cấp tính hoặc mạn tính tại mô phổi, gây viêm các túi khí và khiến chúng chứa dịch hoặc mủ. Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ nhỏ, người già và người có bệnh nền.

Nguyên nhân viêm phổi có thể do virus, vi khuẩn hoặc nấm. Bệnh lây lan nhanh qua giọt bắn khi ho, hắt hơi hoặc tiếp xúc với bề mặt chứa mầm bệnh. Triệu chứng thường gặp bao gồm ho ra máu, đau ngực, khó thở, sốt cao, mệt mỏi và lú lẫn ở người cao tuổi.

Điều trị viêm phổi cần xác định chính xác nguyên nhân. Nếu do vi khuẩn, bác sĩ sẽ chỉ định kháng sinh phù hợp; nếu do virus, bệnh nhân cần nghỉ ngơi, hạ sốt và dùng thuốc hỗ trợ. Việc phát hiện sớm và điều trị đúng cách giúp giảm nguy cơ biến chứng như suy hô hấp hoặc nhiễm trùng huyết.

3. Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD)

Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính hay còn gọi là COPD là một trong những nguyên nhân tử vong hàng đầu thế giới. Bệnh đặc trưng bởi tình trạng tắc nghẽn luồng khí thở ra, do tổn thương mạn tính ở phổi gây ra.

Nguyên nhân chính là hút thuốc lá lâu năm, tiếp xúc thường xuyên với khói bụi, ô nhiễm môi trường hoặc yếu tố di truyền. Ở giai đoạn đầu, các triệu chứng thường không rõ ràng, dễ bị nhầm với cảm lạnh hoặc viêm phế quản thông thường. Tuy nhiên, theo thời gian, bệnh tiến triển nặng hơn với các biểu hiện như khó thở, thở khò khè, tức ngực, ho có đờm kéo dài, mệt mỏi, thậm chí sụt cân không rõ nguyên nhân.

Người mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính cần điều trị lâu dài bằng thuốc giãn phế quản, corticosteroid và tập luyện phục hồi chức năng hô hấp. Ngoài ra, việc cai thuốc lá, duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý và tập thể dục đều đặn là yếu tố quan trọng giúp cải thiện tiên lượng bệnh.

4. Hội chứng suy hô hấp

Hội chứng suy hô hấp là tình trạng nghiêm trọng nhất trong nhóm bệnh về phổi, xảy ra khi phổi mất khả năng trao đổi khí bình thường, dẫn đến thiếu oxy trầm trọng trong máu.

Nguyên nhân có thể do viêm phổi nặng, chấn thương phổi, hít phải khí độc hoặc do biến chứng của các bệnh hô hấp khác. Người bệnh thường có biểu hiện thở nhanh, thở nông, nhịp tim nhanh, da và môi tím tái, choáng váng hoặc mất ý thức.

Đây là tình trạng cấp cứu y khoa, cần được điều trị ngay lập tức. Bệnh nhân thường phải thở oxy hoặc hỗ trợ bằng máy thở trong bệnh viện. Nếu không can thiệp kịp thời, suy hô hấp có thể dẫn đến tử vong chỉ trong vài giờ.

III. Nguyên nhân chung gây bệnh phổi

1. Yếu tố môi trường

Môi trường sống ô nhiễm là nguyên nhân hàng đầu của bệnh phổi. Khói thuốc lá, khí thải công nghiệp, bụi mịn PM2.5 hay khói bếp than đều là những “kẻ thù” thầm lặng gây tổn thương mô phổi. Việc hít phải các chất độc này lâu ngày dẫn đến viêm mạn tính, xơ phổi hoặc ung thư phổi.

2. Yếu tố vi sinh

Virus, vi khuẩn và nấm là nguyên nhân gây viêm phổi và viêm phế quản phổ biến. Chúng xâm nhập qua đường hô hấp, đặc biệt khi cơ thể suy yếu hoặc thời tiết lạnh. Một số loại virus như cúm A, RSV, SARS-CoV-2 có thể gây tổn thương phổi nghiêm trọng, dẫn đến hội chứng suy hô hấp cấp.

3. Yếu tố lối sống

Thói quen hút thuốc lá, thiếu vận động, ăn uống thiếu chất hoặc không kiểm tra sức khỏe định kỳ là nguyên nhân làm tăng nguy cơ mắc bệnh phổi mạn tính. Khói thuốc không chỉ ảnh hưởng đến người hút mà còn gây hại cho người hít phải khói thụ động.

IV. Phương pháp phòng ngừa và chăm sóc phổi khỏe mạnh

1. Giữ môi trường sống trong lành

Để phòng tránh các bệnh về phổi, cần giữ không gian sống sạch sẽ, thông thoáng. Hạn chế tiếp xúc với khói thuốc, khói bếp hoặc khí độc. Khi ra ngoài, đặc biệt trong môi trường ô nhiễm, nên đeo khẩu trang đạt chuẩn để bảo vệ đường hô hấp.

2. Tăng cường sức đề kháng

Một cơ thể khỏe mạnh giúp hệ hô hấp hoạt động hiệu quả hơn. Hãy bổ sung rau xanh, trái cây, uống đủ nước mỗi ngày và tránh thức ăn chiên rán, dầu mỡ. Luyện tập thể dục thường xuyên như đi bộ, yoga, hoặc các bài tập hít thở sâu sẽ giúp tăng dung tích phổi, cải thiện khả năng trao đổi khí.

3. Kiểm tra sức khỏe định kỳ

Kiểm tra sức khỏe đường hô hấp ít nhất 1–2 lần mỗi năm giúp phát hiện sớm các dấu hiệu bệnh phổi tiềm ẩn. Đặc biệt, người hút thuốc lá lâu năm, người cao tuổi hoặc làm việc trong môi trường nhiều khói bụi cần chụp X-quang phổi và đo chức năng hô hấp định kỳ.

Phổi là “lá phổi xanh” của cơ thể, giữ vai trò sống còn trong việc duy trì sự sống. Tuy nhiên, các bệnh về phổi đang ngày càng phổ biến và có xu hướng trẻ hóa. Nhận biết sớm triệu chứng, điều trị đúng cách và duy trì lối sống lành mạnh là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe hô hấp.

Việc chăm sóc và bảo vệ lá phổi khỏe mạnh không chỉ giúp chúng ta phòng ngừa bệnh tật mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống, đặc biệt trong thời đại ô nhiễm và áp lực môi trường như hiện nay.

Giải pháp hỗ trợ bổ phổi toàn diện: BLcare max



BNC Medipharm - CTY TNHH TMDV Y TẾ BÌNH NGHĨA
Đơn vị nhập khẩu và phân phối thực phẩm chức năng trực tiếp từ Mỹ, Canada độc quyền phân phối tại Việt Nam.
Hotline & zalo: 0965 745 615 & 0978 307 072 &096 880 5353
Website: https://bncmedipharm.com.vn/
Địa chỉ: Tầng 1 Tòa nơ 22 KĐT Pháp Vân, phường Yên Sở, Hà Nội