Tình trạng vàng da kéo dài là dấu hiệu của rất nhiều bệnh bạn không nên chủ quan
► Như thế nào là vàng da?
Khi các tế bào hồng cầu bị vỡ, cơ thể tạo ra các tế bào mới để thay thế chúng. Những tế bào cũ sẽ được xử lý bởi gan. Nếu gan gặp vấn đề và không thể xử lý các tế bào hồng cầu này, bilirubin sẽ tích tụ trong cơ thể và khiến làn da của bạn có màu vàng.
Vàng da không phải là bệnh, nó chỉ là một triệu chứng. Tuy vậy khi có dấu hiệu vàng da có thể liên quan đến nhiều loại bệnh khác nhau và ảnh hưởng nghiêm trọng tới gan. Vàng da có thể gặp ở mọi lứa tuổi, do sự cản trở bài tiết sắc tố mật (bilirubin), làm cho lượng sắc tố mật trong máu tăng lên.
Lượng bilirulin trong máu quá cao dẫn đến vàng da
► Một số nguyên nhân gây vàng da:
- Vàng da do gan nhiễm mỡ
Vàng da là do sự chuyển hóa bilirubin trong cơ thể gặp trở ngại, khiến nồng độ bilirubin trong máu tăng cao, xâm nhập vào các mô, nhuộm vàng màng cứng, màng nhầy và da. Khi gan nhiễm mỡ các kiểu vàng da thường là tế bào gan, kiểu vàng da này thường kèm theo các triệu chứng mệt mỏi, khó chịu, chán ăn. Số ít người gan nhiễm mỡ sẽ vàng da thể nhẹ, sau khi chất béo trong gan được loại bỏ, bệnh vàng da sẽ lập tức biến mất.
Xem ngay >>> Tổng quan về bệnh gan nhiễm mỡ và những điều cần lưu ý
- Vàng da do Viêm gan B, C
Khi viêm gan virus sẽ có biểu hiện vàng da nhiều, vàng sậm, đi kèm là vàng mắt. Bệnh nhân sẽ cảm thấy mệt mỏi, chán ăn, sốt nhẹ, buồn nôn, tiêu chảy hoặc táo bón, mẫn ngứa... Khi có các dấu hiệu này, người bệnh nên đi xét nghiệm máu để chẩn đoán bệnh.
- Vàng da do xơ gan
Viêm gan mãn tính sẽ dẫn đến xơ gan nếu không được điều trị. Triệu chứng của bệnh bao gồm: vàng mắt, vàng da, bụng chướng nhẹ, chán ăn, mệt mỏi, đầy bụng, khó tiêu, chức năng gan suy giảm... bệnh phát triển âm thầm nền khó phát hiện. Cần kiểm tra sức khỏe thường xuyên để phát hiện.
- Vàng da do ung thư gan
Khi bị ung thư gan, da vàng càng ngày càng tăng kèm theo đó là đau vùng gan, mệt mỏi, sút cân, chán ăn, rối loạn tiêu hóa. Cổ trướng chọc hút có màu vàng xanh như mật hoăc là nước máu do ung thư di căn tới màng bụng. Gan to, phát triển nhanh, bề mặt gồ ghề, mật độ chắc.
- Vàng da do viêm gan do nhiễm độc
Xảy ra do gây mê bằng clorofoc hoặc uống các thuốc clopromazin, atophan, thuốc chống lao, thuốc tránh thai, rắn cắn.
Xem ngay >>> Thuốc bổ gan của mỹ tốt nhất hiện nay phòng ngừa và hỗ trợ điều trị hiệu quả các bệnh lý về gan
- Vàng da sơ sinh:
Vàng da có thể xảy ra ở hầu hết trẻ mới sinh ngay từ ngày thứ 2 - 7, đến ngày thứ 10 – 15, da sẽ tự hết vàng. Sau thời gian trên nếu vàng da không hết, kèm theo các triệu chứng như trẻ ngủ li bì, bú rất ít, sốt cao, quấy khóc, cha mẹ cần đưa trẻ đi khám sớm để phát hiện sớm bệnh gan mật nếu có.
- Vàng da do tắc mật
Vàng da do tắc mật sẽ biểu hiện tam chứng Charcot với các triệu chứng theo thứ tự xuất hiện là đau, sốt, vàng da. Xuất hiện cả những cơn đau quặn gan xuất phát từ hạ sườn phải lan lên ngực và vai phải. Xét nghiệm máu thấy có tăng sắc tố mật và muối mật, gây hủy hoại tế bào gan.
- Vàng da do ung thư đầu tụy
Lúc này bệnh nhân sẽ thấy vàng da ngày càng tăng kèm theo đó là phân bạc màu như phân cò. Đôi khi sốt, gan bị to nhưng không đau, túi mật to. Siêu âm bụng tổng quát sẽ thấy khối u ở đầu tụy.
- Vàng da do sốt rét
Khi bị bệnh sốt rét, người bệnh cũng bị vàng da nhẹ kèm theo những cơn rét run và lách to. Xét nghiệm máu sẽ phát hiện kí sinh trùng sốt rét.
- Vàng da do bệnh Hanot giai đoạn đầu
Bệnh Hanot là tình trạng tắc nghẽn các tiểu quản mật trong gan không rõ nguyên nhân khiến cho bệnh nhân bị vàng da mãn tính, gan to, mệt mỏi, ngứa, lách to. Nhưng không có suy gan, tắc mật và cổ trướng
- Vàng da do tan máu
Bệnh tan máu bẩm sinh Minkowski Chauffard, bệnh Cooley, bệnh tự miễn, bệnh tan máu do lạnh. Dấu hiệu của những bệnh này là vàng da nhạt, kín đáo, thiếu máu tái phát nhiều lần, lách rất to, sức bền hồng cầu giảm.
- Vàng da do sốt xoắn khuẩn Leptospira
Da vàng, niêm mạc mắt sung huyết, có màu vàng đỏ. Sốt cao, rét run. Đau cơ, chảy máu dưới da, mê sảng. Xét nghiệm máu urê, creatinin tăng cao, men gan tăng. Xét nghiệm nước tiểu có thể thấy xoắn khuẩn Leptospira.
- Vàng da do nhiễm khuẩn huyết
Do E. coli, tụ cầu… Sốt cao, kéo dài, vàng da, gan to ít, không đau, túi mật không to. Cấy máu có vi khuẩn dương tính. Công thức máu: Bạch cầu tăng cao.
- Vàng da do bệnh hanot giai đoạn đầu
Có vàng da mạn tính, gan to, lách to. Nhưng không có suy gan, tắc mật và cổ trướng.
► Các triệu chứng xảy ra khi bị vàng da và cách phòng ngừa
Ngoài vàng da, niêm mạc mắt, bilirubin tăng còn làm xuất hiện thêm các dấu hiệu sau:
- Nước tiểu đậm màu do có một phần bilirubin bị đào thải ra ngoài qua con đường này.
- Phân bạc màu chủ yếu do tắc nghẽn dịch mật, làm bilirubin không thể xuống được ruột.
- Ngứa có thể xảy ra khắp cơ thể do sắc tố có trong dịch mật thấm vào máu.
- Giảm cân.
- Nôn, sốt.
- Chán ăn, đầy chướng, chậm tiêu
Một số triệu chứng vàng da cảnh báo nghiêm trọng hơn:
- Cổ trướng: chất dịch tích tụ trong ổ bụng gây hiện tượng cổ trướng, thường gặp ở người bị bệnh viêm gan nặng, ung thư gan…
- Rối loạn đông máu: dễ bị xuất huyết hoặc bầm tím.
- Bệnh não gan: là tình trạng rối loạn ý thức, hành vi có thể dẫn đến hôn mê vì suy chức năng gan.
Nguyên nhân là do các độc tố không được gan chuyển hóa và đào thải, gây nhiễm độc hệ thần kinh trung ương.
- Tăng huyết áp tĩnh mạch cửa: huyết áp trong tĩnh mạch đưa máu đến gan tăng cao dẫn đến xuất huyết thực quản, có thể đe dọa đến tính mạng.
Điều trị và phòng ngừa vàng da như thế nào?
Khi nghi ngờ bị vàng da, bạn nên sớm đến bệnh viện để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời.
- Điều trị nguyên nhân: Tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh mà các phương pháp điều trị cũng khác nhau. Ví dụ:
+ Vàng da do sỏi mật, điều trị hướng vào nguyên nhân cụ thể là loại bỏ sỏi.
+ Trong trường hợp ống dẫn mật bị tắc nghẽn, người bệnh được chỉ định một số phương pháp can thiệp nội, ngoại khoa nhằm làm thông dòng chảy dịch mật.
- Điều trị triệu chứng: ngứa là triệu chứng điển hình khi bị vàng da ứ mật, có thể được cải thiện bằng cholestyramin đường uống.
Khi bị vàng da, bạn nên sớm đến bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị kịp thời
Bác sĩ rất khó đưa ra lời khuyên cụ thể trong việc phòng ngừa vàng da, do không chỉ có một nguyên nhân làm phát sinh bệnh. Tuy nhiên bạn có thể làm giảm thiểu nguy cơ này bằng cách:
- Không sử dụng quá nhiều rượu, bia.
- Duy trì chỉ số cân nặng phù hợp.
- Tiêm phòng viêm gan A, viêm gan B.
- Nên ăn nhiều chất xơ, rau quả, uống nhiều nước. Hạn chế các thực phẩm chức nhiều dầu mỡ, cholesterol.
► Mách bạn những loại thực phẩm tốt cho người bị vàng da
Nước trái cây là một trong số các loại thực phẩm hiệu quả nhất chữa chứng vàng da. Và nước mía đặc biệt tốt cho gan của bạn. Dưới đây là những thực phẩm hữu ích nhất cho người mắc chứng vàng da:
Nước ép củ cải
Mỗi ngày uống 2-3 ly nước ép củ cải sẽ giúp bạn giảm đáng kể triệu chứng vàng da. Bởi nước ép củ cải giúp thanh lọc và loại bỏ lượng bilirubin ra khỏi gan và máu. Ngoài ra, củ cải chứa nhiều canxi, sắt, vitamin A, B6 và C, acid folic và là nguồn cung cấp dồi dào của mangan, chất xơ và kali, rất tốt cho cơ thể và chống oxy hóa tốt.
Hạt rau mùi
Hạt mùi có tác dụng rất tốt trong việc thông đại tiểu tiện, trị phong tà, phá mụn độc và làm lành các chứng mụn lở. Với chứng vàng da, bạn ngâm hạt rau mùi trong nước qua đêm và uống vào buổi sáng. Nước hạt rau mùi sẽ giúp loại bỏ ra ngoài độc tố từ gan.
Lúa mạch
Lúa mạch là nguồn phong phú chất xơ không hòa tan, có tác dụng làm giảm nguy cơ ung thư ruột kết, bệnh sỏi mật và rất tốt cho hệ tiêu hóa. Trong lúa mạch có một chất tên là “lignans”, là một chất chống oxi hóa, bảo vệ các tế bào khỏi các vi khuẩn gây bệnh. Bên cạnh đó, lúa mạch có đặc tính rất tốt, giúp lợi tiểu, mát gan, giúp rửa trôi các bilirubin dư thừa ra khỏi cơ thể.
Nước ép cà chua
Cà chua là một loại quả cung cấp nguồn vitamin C dồi dào. Đó là lý do tại sao nó rất giàu lycopene, một chất chống oxy hóa rất mạnh. Vì vậy, nước ép cà chua giúp trẻ hóa các tế bào gan, giúp bạn khắc phục chứng vàng da.
Nước ép cà chua
Lá húng quế
Lá húng quế là một phương thuốc tự nhiên giúp gan phục hồi chức năng. Theo một nghiên cứu tiến hành tại Đại học Mansoura, Ai Cập, các nhà khoa học lấy 6 hợp chất trong rau húng quế được trích xuất và thử nghiệm khả năng bảo vệ chống lại tình trạng oxy hóa gan. Kết quả là, tất cả các hợp chất này đều có tác dụng bảo vệ gan.
Nước ép chanh
Chanh là một trong những loại quả giải độc tốt nhất có sẵn trong thiên nhiên, vừa rẻ, vừa an toàn. Chanh là loại quả giúp lợi tiểu, hỗ trợ tiêu hóa, chống viêm, khử trùng và tiêu diệt vi khuẩn có hại trong cơ thể. Vì thế, mỗi buổi sáng, hãy vắt một quả chanh vào nước và uống để làm sạch dạ dày, hệ tiêu hóa và gan của bạn.
Dứa
Dứa là loại quả giúp thanh nhiệt. Nước ép dứa cũng giúp hệ tiêu hóa tốt, mau lành bao tử bị viêm, loét. Tái tạo tủy và canxi giúp xương chắc khỏe. Ngoài ra, nó còn là loại quả giải độc tốt, giúp làm sạch các tế bào gan. Nó cũng giúp chữa chứng vàng da một cách hiệu quả.
Nước míaNước mía là loại nước bắt buộc phải uống đối với những người mắc chứng vàng da. Ngoài tác dụng giải nhiệt, chống viêm, tiêu sưng, giảm đau, trị viêm họng… nước mía chứa nhiều năng lượng giúp gan phục hồi nhanh chóng.
Hi vọng với bài viết này mọi người có được những thông tin những hiểu biết rõ ràng chính xác về tình trạng vàng da từ đó phòng tránh và điều trị bệnh một cách hiệu quả nhất. Xin kính chúc các bạn thật nhiều sức khỏe, niềm vui, hạnh phúc !
Nguồn: BNC medipharm.vn
-------------------------------------------------------------------------------------------
Bài liên quan:
>>> Dấu sao mạch - dấu hiệu nguy hiểm cảnh báo bệnh gan
>>> Bệnh viêm gan siêu vi B lây qua đường nào?
>>> Nóng gan biểu hiện ngoài da như thế nào?
>>> Nhiễm virut viêm gan B có chữa khỏi không?