03 bệnh lý nguy hiểm về gan luôn túc trực bên cạnh những người hay uống rượu bia

Hiện nay, Việt Nam là một trong các quốc gia có tỷ lệ sử dụng rượu bia cao nhất trên thế giới. Điều này đã mang lại nhiều hệ lụy với sức khỏe. Một trong số đó là tỷ lệ bệnh về gan, viêm gan, xơ gan… ngày càng tăng do sử dụng rượu bia nhiều.

► Gan bị bia, rượu hủy hoại như thế nào ?

Khi uống rượu, chất cồn được hấp thu nhanh chóng vào máu qua niêm mạc dạ dày và ruột. Toàn bộ lượng máu ở đường tiêu hóa đều phải đi qua gan trước khi về tim. Vì vậy, gan là nơi tập trung nồng độ cồn cao nhất. Tế bào gan giải độc bằng cách biến đổi rượu thành CO2 và nước, thải ra ngoài qua nước tiểu và phổi. Song khả năng của gan chỉ có hạn, nó chỉ có thể xử lý được một lượng cồn nhất định mỗi giờ. Nếu bạn uống quá mức, nồng độ cồn sẽ tăng dần trong máu.

Xem ngay >>> Tổng quan chi tiết bệnh gan nhiễm mỡ cách phòng và điều trị

Qua nhiều nghiên cứu, các nhà khoa học khuyến cáo giới hạn chất cồn là 1 – 2 đơn vị quốc tế/ngày, trong đó 1 đơn vị = 25ml thức uống có cồn 40 độ hoặc 50ml thức uống có cồn 20 độ. Với liều lượng dưới mức này, uống mỗi ngày có thể giúp ngăn ngừa bệnh tim mạch và đột quỵ. Trái lại, người nghiện rượu và bất cứ ai uống quá giới hạn đó, thì những tác hại bắt đầu xảy ra: gan nhiễm mỡ, viêm gan, xơ gan là 3 căn bệnh do cồn gây ra, có thể xảy ra cùng một lúc, hoặc diễn tiến từ từ theo thời gian.

Rượu bia ngày càn hủy hoại gan nghiêm trọng

► Các bệnh gan do bia, rượu gây ra

Trong rượu có chứa một lượng cồn nhất định, khi đưa vào cơ thể, cồn sẽ chuyển hóa thành Acetaldehyde - đây là một chất vô cùng độc với cơ thể. Gan có chức năng chuyển hóa chúng thành CO2 và nước. Tuy nhiên, gan chỉ có thể chuyển hóa được một lượng Acetaldehyde nhất định trong mỗi giờ. Do đó, nếu lượng rượu nạp vào cơ thể quá nhiều, gan không kịp chuyển hóa acetaldehyde, nó sẽ bị tồn đọng trong cơ thể, gây phá hủy các tế bào gan, làm tổn thương gan qua 3 giai đoạn: gan nhiễm mỡ, viêm gan do rượu và xơ gan do rượu.

1. Gan nhiễm mỡ do bia, rượu
- Là tình trạng mỡ tích tụ trong các tế bào gan do rượu gây ra làm suy giảm chức năng gan.

- Rượu gây độc trực tiếp cho gan, khi uống vào được chuyển hóa ngay tại gan thành những hạt mỡ choán chỗ tế bào gan bình thường gọi là gan nhiễm mỡ, là giai đoạn đầu của xơ gan.

- Quá trình tích lũy mỡ trong gan là do rượu làm giảm quá trình oxy hóa acid béo ở gan, tăng vận chuyển & este hóa acid béo tạo thành trigliceride, ngoài ra rượu còn làm giảm tổng hợp & bài tiết lipoprotein ở gan.

- Khi gan nhiễm mỡ thường bệnh nhân không có triệu chứng gì chỉ phát hiện bệnh do tình cờ được kiểm tra bằng siêu âm bụng, một số ít có thể có cảm giác mệt mỏi, đầy hơi, khó tiêu, nặng tức ở vùng hạ sườn phải, xét nghiệm máu có thể có tình trạng tăng men gan, tăng triglyceride.

Xem thêm >>> Nguyên nhân gây bệnh gan nhiễm mỡ thường mắc phải trong sinh hoạt thường ngày

2. Viêm gan do bia, rượu:
- Là tình trạng bệnh lý tổn thương lan tỏa ở gan do rượu gây nên biểu hiện bởi tình trạng thâm nhiễm tế bào viêm ở gan & hoại tử tế bào gan, lâu dài sẽ dẫn đến xơ gan.

- Trong giai đoạn này thường không có triệu chứng rõ rệt, đôi khi người bệnh chỉ cảm thấy mệt mỏi, ăn không ngon, cảm giác đầy bụng, khó tiêu, nặng tức vùng hạ sườn phải, đau khớp, đau cơ, ngứa ngáy khắp người, hoặc chỉ phát hiện tình cờ qua xét nghiệm máu, qua siêu âm, hoặc sinh thiết gan.

- Ở giai đoạn này nếu kịp thời ngưng rượu ngay, ngưng rượu tuyệt đối cũng có thể giúp gan phục hồi hoàn toàn hoặc gần như hoàn toàn.

3. Xơ gan do bia, rượu:
- Là giai đoạn cuối của quá trình viêm gan mạn do rượu, trong đó mô gan được thay thế dần bằng các mô xơ làm thay đổi cấu trúc bình tường của gan dẫn đến suy giảm nhiều chức năng quan trọng của gan.

- Nghiên cứu cho thấy nếu mỗi ngày uống 1 xị rượu hoặc ½ lít bia thì trong vòng 10 năm có thể sẽ dẫn đến xơ gan, ngoài ra tình trạng xơ gan đến sớm hay muộn ở người nghiện rượu còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố khác (giới tính, dinh dưỡng khi uống rượu…)

- Do gan có khả năng bù trừ rất tốt, chính vì vậy trong giai đoạn đầu các triệu chứng thường không rõ rệt, bệnh nhân vẫn sinh hoạt bình thường chỉ có vài rối loạn nhỏ cần lưu ý sau đây: cảm thấy mệt nỏi, chán ăn, ăn không ngon, đầy bụng, khó tiêu, sợ những thức ăn nhiều dầu mỡ, nặng tức ở vùng hạ sườn phải, vú to teo tinh hoàn ở nam, rối loạn kinh nguyệt ở nữ…

- Một số trường hợp bệnh nhân thấy lòng bàn tay đỏ bừng ở ngoài rìa gọi là lòng bàn tay son, hoặc có những chấm đỏ rải rác ở ngực, bụng như hình hoa thị gọi là dấu sao mạch.

- Giai đoạn muộn hơn các triệu chứng biểu hiện rõ (vàng da vàng mắt, nước tiểu vàng, bụng to ra, chân phù, suy kiệt, da sạm đen, chảy máu nhiều nơi trong cơ thể).

Xơ gan do rượu

Xem ngay >>> Thuốc bổ gan cho người hay uống rượu tốt nhất hiện nay

► Mẹo giúp giảm độc tố của bia rượu:

- Trước khi uống bia rượu hãy ăn nhẹ hoặc uống một cốc nước

Trước khi uống bia rượu bạn hãy ăn nhẹ hoặc uống một cốc nước để tránh việc cơ thể đột ngột tiếp nhận một lượng nước lạ, dễ gây choáng váng, đồng thời giảm sự hình thành acetaldehyde khi rượu được chuyển hóa trong gan.

- Chọn đồ nhắm chứa nhiều vitamin C, B1, B6...

Bia rượu làm rối loạn hoạt động trao đổi chất, nên trong quá trình uống, cũng nên chọn đồ nhắm để bổ sung lượng vitamin cho cơ thể. Đồ nhắm nên là những thực phẩm chứa nhiều vitamin C, B1, B6… như trứng vịt, đậu, cá rô, khoai tây, mướp đắng, các loại rau xanh, cà chua, củ cải... Khi uống bia rượu không ăn những thực phẩm chứa phèn chua (như bột đậu xanh), vì phèn chua làm giảm lưu thông máu, kéo dài thời gian lưu trữ cồn trong máu, dễ gây ngộ độc.

Món salad khoai tây, củ cải, cà chua và các loại rau xanh giúp cung cấp vitamin, tốt cho các “chiến hữu” trên bàn nhậu.

- Uống một ly nước chanh nóng không đường sau khi dùng bia rượu

Sau khi dùng bia rượu, bạn hãy uống một ly nước chanh nóng không đường và thêm vào đó vài lát gừng hoặc nước chanh pha chút muối; dùng nước bột sắn dây pha với một ít muối; hoặc húp một tô cháo loãng; uống nước ép rau cần… sẽ giúp giải bớt phần nào lượng cồn trong cơ thể và chống cảm lạnh.

► Các cách phòng ngừa bệnh về gan do uống bia, rượu

- Đừng uống rượu, bia là cách tốt nhất.

- Những người thường xuyên uống rượu nên đi xét nghiệm định kỳ để phát hiện sớm những tổn thương gan.

- Ở những người đã có bệnh về gan, các tài liệu y học đã khuyến cáo tuyệt đối không uống rượu bia vì chất này sẽ làm cho tình trạng viêm gan nặng thêm. Chất cồn trong bia rượu phải trải qua quá trình lọc và chuyển hóa ở gan. Gây tích tụ thêm độc tố của bia, rượu vào gan. Ngoài ra, các thuốc và thực phẩm chức năng tăng cường hệ miễn dịch cũng rất tốt cho người bệnh về gan, giúp cơ thể chống được các nguy cơ bội nhiễm.

- Nếu là người hoàn toàn khỏe mạnh và có thói quen uống rượu, nên cố gắng giảm uống rượu mạnh và chuyển sang thưởng thức rượu vang và bia mỗi ngày với số lượng vừa phải.

Hi vọng với bài viết này mọi người có được những thông tin những hiểu biết rõ ràng chính xác về việc rượu bia sẽ hủy hoại gan nghiêm tọng như thế nào từ đó phòng tránh và điều trị bệnh một cách hiệu quả nhất. Xin kính chúc các bạn thật nhiều sức khỏe, niềm vui, hạnh phúc !