Rau càng cua có tác dụng gì? Những lưu ý khi khi dùng cây càng cua

► Cây càng cua là gì?

Rau càng cua là một loài rau thuộc họ Hồ tiêu (Piperaceae). Đây là loại rau hoang dại, mọc nhiều nơi, sống trong vòng một năm, phân bố ở những khu vực có khí hậu nhiệt đới. Rau khi ăn sống hơi chua giòn ngon, có giá trị về dinh dưỡng.

Trong tiếng Việt, rau càng cua được biết đến với nhiều tên gọi như rau tiêu hay còn có tên là đơn kim, đơn buốt, cúc áo, quỷ châm thảo, thích châm thảo, tiểu quỷ châm, cương hoa thảo.

Lá mọc so le, có cuống, phiến dạng màng, trong suốt. Hoa hợp thành bông dạng sợi có cuống ở ngọn. Quả mọng hình cầu, có mũi nhọn cứng ngắn ở đỉnh.
 

► Đặc điểm và thành phần dinh dưỡng của cây càng cua

Rau càng cua thuộc loại thảo, phần nhánh cao khoảng 20 – 40 cm, thân chứa nhiều nước hơi nhớt, nhỏ và nhẵn, lá hình trái tim nhọn có màu xanh trong. Rau có màu xanh nhạt, toàn thân nhớt, nhẵn, lá mọc so le, có cuống, phiến dạng màng, trong suốt, hình tam giác - trái xoan, hình tim ở gốc, hơi tù và nhọn ở chóp, dài 15-20mm, rộng gần bằng đài.
Hoa mọc thành chùm dài ở đầu cây hợp thành bông dạng sợi có cuống ở ngọn, dài gấp 2-3 lần lá, quả mọng hình cầu, đường kính 0,5mm, có mũi nhọn cứng ngắn ở đỉnh. Khi còn nhỏ rau mọc thẳng đứng, sau đó bò lan ra mặt đất, thân chia ra thành nhiều nhánh nhỏ. Rễ chùm phát triển mạnh trong diều kiện môi trường sống ẩm ướt, mát mẻ.

Rau có vị mặn, ngọt, chua, lẫn giòn, dai. Rau càng cua là loại rau giàu dinh dưỡng, đặc biệt beta-caroten (tiền vitamin A), rau chứa nhiều chất sắt, kali, magiê... còn chứa nhiều chất vitamin C, carotenoid. Trong 100g rau càng cua chứa 92% nước, phosphor 34 mg, kali 277 mg, canxi 224 mg, magiê 62 mg, sắt 3,2 mg carotenoid 4.166 UI, vitamin C 5,2 mg, cung cấp cho cơ thể 24 calori. Theo Đông y, rau càng cua vị đắng, tính bình.
 

Rau càng cua

► Tác dụng của rau càng cua đối với sức khỏe

Rau càng cua thường được chế biến thành nhiều món ăn dân dã bổ dưỡng. Rau càng cua còn có thể trộn chung với các loại rau khác như rau sam, rau thơm…, chấm với nước cá kho hay thịt kho.

Ngoài ra loài cây này từ lâu đã được dùng làm nguyên liệu trong các bài thuốc dân tộc. Không những vậy, loại rau này cung cấp nhiều chất nhưng lại ít năng lượng nên có thể giúp bạn giảm cân. Tinh chất rau càng cua chứa các thành phần chống viêm, hóa học và giảm đau rất tốt trong chữa trị. Sau đây là 7 tác dụng chữa bệnh hiệu quả của rau càng cua.

 

Rau càng cua thường được chế biến thành nhiều món ăn

+ Chống viêm: Rau càng cua là một vị thuốc truyền thống dùng trong điều trị sốt, ho, cảm lạnh, đau đầu và viêm khớp. Một nghiên cứu trên chuột cho thấy chiết xuất từ loại rau này có tác dụng kháng viêm và giảm đau do có sự hiện diện của chất prostaglandin tổng hợp. Một nghiên cứu khác trên thỏ cho thấy rau càng cua còn có tác dụng hạ sốt tương đương với thuốc aspirin.
 

+ Ngăn ngừa ung thư: Một nghiên cứu đã tiến hành tách các hợp chất từ rau càng cua và phát hiện rau có tác dụng ức chế sự phát triển của một số tế bào ung thư. Điều này cho thấy tiềm năng của loại rau này trong việc điều chế các loại thuốc điều trị ung thư.
 

+ Chống oxy hóa: Rau càng cua còn có khả năng thu gom và tiêu hủy các gốc tự do có hại cho cơ thể. Ngoài ra, chất beta caroten trong loại rau này còn là một chất chống oxy hóa tuyệt vời, giúp làm chậm quá trình lão hóa của các tế bào.
 

+ Kháng khuẩn: Các chất patuloside A và axanthone glycoside được tìm thấy trong rau càng cua có tác dụng kháng khuẩn phổ rộng.
 

+ Ngừa viêm khớp: Một nghiên cứu chỉ ra rằng, chiết xuất từ rau càng cua kết hợp với thuốc Ibuprofen có thể giúp cải thiện đáng kể các triệu chứng của viêm khớp, đặc biệt là các triệu chứng có liên quan đến bệnh viêm khớp gối.
 

+ Giảm nồng độ axit uric trong máu: Một thử nghiệm trên chuột cho thấy chiết xuất từ rau càng cua có thể kiềm hãm nồng độ cao của axit uric trong máu. Trong thí nghiệm trên, những con chuột được uống chiết xuất từ rau càng cua có thể giảm 44% nồng độ axit uric trong máu. Kết quả này cho thấy nhiều hợp chất chiết xuất tự nhiên từ rau càng cua có thể dùng để thay thế cho thuốc allopurinol trong việc điều chỉnh mức axit uric trong máu.
 

+ Ức chế chứng rối loạn cảm xúc: Trong một thử nghiệm ở Bangladesh, các nhà khoa học đã cho chuột dùng thuốc Nikethamide để kích thích sự phấn khích. Sau đó, chuột được cho dùng chiết xuất từ rau càng cua. Kết quả từ cuộc thử nghiệm này cho thấy loại chiết xuất này chứa một số hợp chất có tác dụng tốt trong điều trị rối loạn cảm xúc quá mức.
 

► Dưới đây là một số bài thuốc chữa bệnh từ rau càng cua:

- Viêm họng: rau càng cua 50 - 100g, rửa sạch nhai ngậm, hoặc xay nước uống hàng ngày. Dùng liền 3-5 ngày.
 

- Tiểu đường: Rau càng cua 100g rửa sạch bóp giấm (có thể dùng chanh), ếch 1 con (100g), lột da, làm sạch bỏ đầu, lấy thịt tẩm bột, rán chín vàng. Tất cả trộn đều, ăn tuần 2-3 lần.
 

-Thiếu máu: Rau càng cua 100g rửa sạch bóp giấm, thịt bò 100g, cho gia vị vừa đủ xào chín tới trộn đều ăn, nóng với cơm. Một tuần ăn 3 lần.
 

- Lợi tiểu: Rau càng cua 150-200g, rửa sạch, cho 300ml nước đun sôi , chia 2 lần uống trong ngày. Uống liền 5 ngày.
 

- Chữa đau lưng cơ co rút (nhiệt độc nhập kinh thận): Rau càng cua sắc uống mỗi ngày 50 - 100g.
 

- Chín mé (sưng tấy, chưa vỡ mủ): Rau càng cua 100 - 150g, cho 250ml nước, đun sôi chia 2 lần uống trong ngày. Bã đắp ngoài.
 

- Mụn nhọt: Rau càng cua 150g, rửa sạch ăn sống, hoặc xay nước uống.
 

- Chữa ngoài da khô sần, mụn nhọt lở ngứa, vết thương lâu lành: rau càng cua ăn sống, hoặc xay nước uống, giã đắp ngoài.
 

Có người còn cho rằng, ăn rau càng cua làm người mát, bớt táo bón, đi tiêu dễ dàng, người khỏe, tim bớt hồi hộp, có thể vì rau này có tính nhuận tràng và giàu vitamin C, kali.
 

- Viêm xoang: Chuẩn bị: Rau càng cua tươi 200g (với người bệnh nhẹ); 300g đối với người bệnh nặng.

Rau càng cua tươi đem nhặt bỏ lá vàng úa, ngâm rửa sạch với nước muối loãng thật sạch rồi để ráo nước.
 

Cắt thành từng đoạn ngắn rồi cho vào túi ni lông sạch đập nát và cho vào ấm nước có vòi.

Thêm lượng nước vừa đủ, đem đun sôi khoảng 2 phút thì tắt bếp.
 

Lấy miếng giấy cứng đem cuộn thành dạng phễu, lắp một đầu vào vòi nước và đầu kia cho vào mũi để hít hơi thuốc. (thực hiện tương tự như cách chữa viêm xoang bằng cây giao).
 

Thỉnh thoảng bạn hít vào cả miệng. Xông mũi khoảng 10-15 phút cho đến khi hết hơi nước bốc lên là được.

Mỗi ngày thực hiện 2 lần, xông mũi liên tục trong khoảng 5-10 ngày sẽ thấy triệu chứng viêm xoang được cải thiện rõ rệt và giảm tái phát hẳn. Lưu ý cách này không được dùng cho phụ nữ có thai.
 

► Cách chế biến rau càng cua cho các món ăn

1. Chữa thiếu sắt bằng nộm càng cua

Rau càng cua bổ sung sắt hiệu quả bởi nó có nhiều khoáng chất tăng cường sinh tế bào máu. Bạn chỉ cần dùng rau làm món nộm cùng với thịt bò. Khi hai loại thực phẩm giàu sắt này kết hợp với nhau sẽ cộng hưởng để cho tác dụng tuyệt vời nhất.

Nguyên liệu:

Rau càng cua, thịt bò, chanh, tỏi, ớt hành tím, gia vị đường tiêu dầu oliu, mắm muối.

Cách làm:

Rau càng cua rửa sạch và rảy ráo. Thịt bò thái mỏng và phi thơm hành tỏi cho thịt bò vào, nêm gia vị xào vừa chín tới.

Hành tím và tỏi, ớt băm nhỏ và vắt chanh đường vào khuấy cho đường tan. Tiếp theo cho vài thìa cà phê dầu oliu quấy đều.

Trộn đều thịt bò, rau càng cua và rưới nước trộn thật đều là bạn đã có một đĩa rau càng cua trộn ngon tuyệt, giòn ngon mát.
 

Chữa thiếu sắt bằng nộm càng cua

2. Chữa bệnh tiểu đường bằng rau càng cua xào tỏi

Người bị bệnh tiểu đường có thể ăn món rau càng cua đều đặn mỗi tuần 3 lần để giữ lượng đường huyết ổn định trong cơ thể. Cũng có thể chế biến rau càng cua thành món ăn như bóp nộm, ăn cùng với món ếch tẩm bột, ếch chiên giòn hoặc đơn giản nhất là xào tỏi.

Nguyên liệu:

Rau càng cua, tỏi, gia vị mắm, muối, hạt nêm.

Cách làm:

Rau càng cua rửa sạch và ngâm nước muối loãng khoảng 15p sau đó lấy ra để ráo nước. Tỏi bóc vỏ, băm nhỏ.

Bắc chảo lên bếp và phi thơm tỏi sau đó cho tất cả rau càng cua vào trong chảo trên và tiến hành xào  nhanh và đều tay với lửa thật to chừng khoảng vài phút, nêm gia vị sao cho vừa ăn.

Lưu ý không nên xào quá kĩ rau sẽ mất màu xanh và độ giòn rồi tắt bếp trút rau ra đĩa và thưởng thức.
 

 Chữa bệnh tiểu đường bằng rau càng cua xào tỏi

3. Chữa viêm họng bằng rau càng cua xay

Cộng đồng người dân Congo đã dùng rau này để ngâm hoặc trộn cùng muối và dầu cọ để trị bệnh ho. Còn ở Việt Nam, dân gian thường chữa bệnh ho từ rau càng cua bằng cách: Xay nhỏ rau càng cua lấy nước cốt ngậm hoặc lấy nước cốt của rau này pha cùng nước ấm để uống.
 

Càng cua xay

4. Canh rau càng cua nấu nấm giải nhiệt và nóng trong

Mùa hè nóng nực, chỉ một bát canh rau càng cua nấu cùng nấm sẽ khiến cơ thể khỏe người, tràn đầy sức sống. Bởi rau càng cua cực dễ ăn và có tính bình vị ngọt thanh mát.

Nguyên liệu:

Chả cá hoặc cá viên, rau càng cua, nấm rơm, nấm kim châm, tỏi băm, gia vị tiêu dầu mắm muối.

Cách làm:

Rau càng cua làm sạch và rửa để ráo. Nấm cắt bỏ rễ và ngâm nước muối loãng rồi rửa lại để ráo. Có thể cắt đôi chả cá để dễ ngấm gia vị hơn.

Phi thơm tỏi băm và cho chả cá và, nấm vào xào qua. Khi thịt săn thì đổ nước vừa ăn vào nấu sôi, nêm gia vị. Khi đã sôi cho rau càng cua vào sôi thêm lần nữa thì tắt bếp.
 

Canh rau càng cua nấu nấm giải nhiệt và nóng trong
 

► Rau càng cua mọc ở đâu? Cách trồng rau càng cua

Rau Càng Cua là loại rau dân dã, bình dị, hầu như hiện diện khắp quê hương nước Việt, vùng địa phương nào cũng có. Rau càng cua mọc tự nhiên như rau sam và mọc nhiều vào mùa mưa khí hhậu ẩm ướt. Mùa nào người dân cũng có rau càng cua.

Loại rau này mọc thấp, chỉ cần rảo quanh sân vườn, hàng hiên bên nhà là có thể hái được rau một cách dễ dàng. Người dân nông thôn hay thành thị đã ăn gỏi rau càng cua rồi thì hầu như nó sẽ được ưa thích. Thường có nhiều ở miền Tây nam Bộ nước ta. 

 ♦ Cách trồng rau càng cua

1. Chuẩn bị dụng cụ trồng, đất trồng và giống

+ Dụng cụ trồng

Bạn có thể tận dụng những dụng cụ có sẵn như khay, chậu, bao xi măng, thùng xốp hoặc mảnh đất trống ở nhà để trồng rau càng cua. Lưu ý, những dụng cụ trồng phải đục lỗ dưới đáy để cây không bị úng nước. Ngoài ra, bạn cũng có thể trồng xen rau càng cua trong các chậu cây cảnh bởi loại rau này không cần tốn quá nhiều diện tích.

+ Đất trồng

Rau càng cua rất dễ sống và có thể phát triển tốt ở nhiều loại đất khác nhau. Bạn có thể mua sẵn hoặc trộn đất với vỏ trấu, xơ dừa, phân bò, phân gà, phân chim, vịt ngan ngỗng, phân cá, phân trùn quế…

+ Hạt giống : Hạt giống rau càng cua bạn có thể tìm mua ở các cửa hàng bán đồ nông sản gần nhà hoặc siêu thị.

2. Gieo hạt

Rau càng cua rất dễ nảy mầm nên hạt giống bạn không cần ngâm ủ trước khi gieo. Gieo hạt với mật độ không quá thưa hoặc quá dày. Sau khi gieo hạt xong phủ 1 lớp đất mỏng và tưới nước bằng vòi phun nhẹ.

3. Chăm sóc

Rau càng cua là loại cây ưa ẩm, nên cần tưới nước thường xuyên vào buổi sáng sớm và chiều mát. Khi cây được khoảng 10 ngày tuổi thì chỉ cần tưới nước 1 lần/ngày vào buổi sáng hoặc chiều đều được.

Thường xuyên làm cỏ xung quanh bụi rau càng cua. Trong quá trình trồng, bạn không cần bón phân cho cây.

4. Thu hoạch

Sau khi trồng khoảng 30-45 ngày thì rau càng cua bắt đầu cho thu hoạch. Khi thu hoạch, ngắt để lại gốc và một đốt để cho rau càng cua mọc tiếp.

Khi thấy cây rau càng cua có những hạt nhỏ ly ty, đó chính là hạt của rau càng cua thì bạn có thể lấy rải tiếp để rau càng cua sinh sôi tiếp.

► Rau càng cua có tốt cho bà bầu không?

Rau càng cua không tốt cho bà bầu. Hiện nay chưa có các dữ liệu lâm sàng đầy đủ chứng minh về các phản ứng đối với thai nhi và em bé nên phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú nên tránh ăn loại rau này.

Rau càng cua có tốt cho bà bầu không?

► Lưu ý khi dùng rau càng cua

Rau càng cua khi ăn có mùi mù tạt và có thể gây ra các triệu chứng như hen suyễn đối với người nhạy cảm với thành phần của rau. Hiện vẫn chưa có các nghiên cứu lâm sàng thử nghiệm về độc tính của rau càng cua trên cơ thể người. Tuy nhiên, khi thí nghiệm trên động vật, việc dung nạp tinh chất dạng nước của rau càng cua trong 14 ngày cho thấy loại rau này không gây ra các phản ứng có hại cho động vật.
 

Vì loại rau này có tính mát, có thể giúp thanh nhiệt, lợi tiểu và giải khát nên loại rau này rất không thích hợp cho những người bị sỏi thận và những người bị tiêu chảy. Chỉ cần để ý nhỏ như vậy là bạn có thể hoàn toàn yên tâm để sử dụng.

Trên đây là những thông tin về cây càng cua , phần nào cũng đã trả lời được câu hỏi rau càng cua có tác dụng gì? Hy vọng các bạn sẽ sử dụng cây càng cua phù hợp với những mục đích sử dụng, chúc các bạn sức khỏe. Cảm ơn các bạn đã đọc bài!
____________________________
Bài liên quan: 
>>> Công dụng chữa bệnh của một số rau thơm quen thuộc
>>> Những loại rau trái cây trị sỏi thận nhỏ
>>> Ngạc nhiên với tác dụng của tinh dầu dừa đối với da mặt